De waarde van (de sector) filantropie   

Wat als van de ene op de andere dag alles wat het resultaat is van filantropie uit de samenleving verdwijnt? Tijdens de Dag van de Filantropie begin deze maand, nam René Bekkers bij zijn oratie de aanwezigen mee in dit gedachtenexperiment. Het roept ook een vervolgvraag op: Waarderen we de infrastructuur van de filantropiesector wel genoeg?

De bekendmaking van de uitkomsten van ‘Geven in Nederland’ verleent aan de jaarlijkse ‘De Dag van de Filantropie’ een natuurlijke urgentie. Eigenlijk zou het belangrijkste onderzoek naar onze geefbronnen en -motieven dit jaar weer verschijnen, maar GIN 2019 heeft een jaar vertraging opgelopen door financieringsproblemen en wordt nu GIN 2020. Het alternatieve programma dat het Centrum voor Filantropische Studies van de VU samenstelde bevatte met de ‘World Cafés’ een interessante nieuwe vorm van deelnemerparticipatie, maar het hoogtepunt was toch de oratie van René Bekkers over ‘De Waarde van filantropie’, die ’s middags (eindelijk) een vaste leerstoel als VU-filantropieprof kreeg.

Het Centrum voor Filantropische Studies van de VU is weer gestart met het onderzoek ‘Geven in Nederland’. Goede Doelen Nederlanwetenscd en een flink aantal leden hebben dit mede mogelijk gemaakt.

Claire van Teunenbroek, VU-promovendus filantropie en onderzoeker Geven in Nederland legt de laatste hand aan haar promotieonderzoek van sociale informatie als een stimulus voor geefgedrag. Speciaal voor de lezers van De Dikke Blauwe en iedereen die werkzaam is in de filantropiesector heeft Van Teunenbroek haar wetenschappelijke bevindingen samengevat in een praktisch en handzaam rapport.

“We” zijn een vrijgevig land. Nederland kent al een eeuwenlange traditie van filantropie, vanaf de middeleeuwse armenzorg tot aan de hedendaagse goede doelen. Nederland scoort hoog op internationale lijstjes. We zijn een natie van ‘dijken dicht en beurzen open’. Of is het vooral een mythe waarin we heel graag zelf willen geloven? Of een oude waarheid die intussen sterk geërodeerd is. Zoals onze fameuze tolerantie, die door de hatelijke identiteitspolitiek intussen hardhandig op de pijnbank is gelegd. Hoe filantropisch is de Nederlander in internationaal perspectief?

Filantropiehoogleraar René Bekkers is een zeer actieve blogger die regelmatig ingaat op vragen van bezoekers over ons geefgedrag. Deze keer een antwoord op de vraag in welke mate crowdfunding van invloed is op de omvang van ons geefgedrag.

In zijn persoonlijke blog behandelt filantropieprof René Bekkers (VU) de vraag welke verklaringen er kunnen zijn voor het feit dat rijke mensen verhoudingsgewijs minder geven dan mensen met lage inkomens. Een ding is zeker: meer onderzoek is nodig om dit fenomeen goed te kunnen verklaren.

Prof. René Bekkers, filantropiehoogleraar en onderzoeksleider van het tweejaarlijkse onderzoek ‘Geven in Nederland’, luidt in zijn blog de noodklok. De private financiering van het langstlopende onderzoek naar geefgedrag in Nederland – een duurzaam model voor ten minste drie edities - is nog steeds niet rond en dat betekent dat het onderzoek nog niet begonnen is en er dus ook in april 2019 geen resultaten bekend kunnen worden gemaakt. Bekkers hoopt dat er wel een ‘Geven in Nederland 2020’, waarmee voor het eerst in twintig jaar de tweejaarlijkse cyclus wordt doorbroken.

Donaties uit het bedrijfsleven blijken als inkomstenbron belangrijker voor grote goede doelen dan collectes. Vorig jaar ontvingen de 25 grootste goede doelen bijna 33 miljoen euro vanuit het bedrijfsleven. Het is voor het eerst dat goede doelen informatie over donaties van bedrijven openbaar maken. De 33 miljoen is overigens slechts een minieme fractie van de totale bijdrage van het bedrijfsleven aan filantropie: ruim twee miljard euro. 

Nederland heeft er 6000 miljonairs bijgekregen in 2016. Daarmee komt het totaal uit op 112.000 huishoudens, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het CBS onderzoekt de Nederlandse miljonairs elk jaar sinds 2006. Niet eerder waren er zoveel huishoudens met een vermogen van meer dan 1 miljoen euro (exclusief eigen woning en eventuele hypotheek). Dat lijkt ook goed nieuws voor de filantropie: vermogende Nederlanders zijn verantwoordelijk voor een groot deel van ons totale geefgedrag. Hoe hoger het vermogen, hoe hoger de giften.