WRR en Venema in de clinch over 'democratisering' afdracht loterijen

De studie ‘Filantropie op de grens van overheid en markt’ die de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onlangs publiceerde, was aanleiding voor een kritische column van DDB-commentator Edwin Venema. Hij vindt dat de WRR in een advies over de verdeling van opbrengsten van de goede doelenloterijen een vreemd bommetje legt onder hun autonomie. Dat zag de WRR echt anders en klom in de pen. In dit artikel vindt u de integrale WRR-reactie en Venema’s slotwoord hierover.

Voor wie nog geen tijd heeft gehad om het bijna 300 pagina’s tellende adviesrapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onder de titel Filantropie op de grens van overheid en markt door te akkeren, licht ik er graag een opmerkelijke zaak uit die na het verschijnen van het advies nauwelijks aandacht heeft gehad: de aanbeveling voor de goede doelenloterijen en de uiterst curieuze redenering die daaraan ten grondslag ligt.

Zorg voor gepaste afstand tussen overheid en filantropie, dat is het advies van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in de verkenning Filantropie op de grens van overheid en markt .‘Filantropie is van grote maatschappelijke waarde maar het gaat schuren als zij taken van de overheid overneemt’, aldusMarianne de Visser, raadslid WRR. De verkenning, waarvoor ook De Dikke Blauwe werd geraadpleegd, geeft geen oordeel, maar biedt de overheid bouwstenen om tot een beleidsvisie te komen. 

SGP-voorzitter Peter Zevenbergen van Alblasserdam gaat zijn maandelijkse wachtgeld voortaan schenken aan goede doelen. Zevenbergen, krijgt naast zijn salaris als directeur van het Wartburg College in Rotterdam, al twaalf jaar lang wachtgeld, een bedrag van 1.450 euro netto per maand, meldt de Volkskrant. 

Hoe overtuig je fondsen en filantropen, dat uitgerekend jouw idee de moeite waard is om in aanmerking te komen voor ondersteuning? Want voor alle duidelijkheid: ik vertegenwoordig zo’n doel, dat die steun waard is. Een project dat van groot belang is voor alle inwoners van Nederland. En dat direct raakt aan de versterking van onze democratie. Broodnodig dus.

De Samenwerkende Brancheorganisaties (SBF) is zeer tevreden over de wijze waarop woensdagochtend het algemeen overleg is verlopen tussen de fractiespecialisten van de Tweede Kamer en staatssecretaris Menno Snel van Financiën. Zowel kabinet als volksvertegenwoordigers spraken zich onomwonden uit voor handhaving van de huidige giftenaftrek (reeds een afspraak uit het Regeerakkoord), maar zoeken het vooral in verbeteringen van de uitvoering en handhaving. De staatssecretaris beloofde de kamerleden snel in gesprek te gaan met de sector om te komen tot definitieve beleidsvoornemens. Die zullen naar verwachting eind dit jaar in een ‘winterbrief’ geformuleerd worden.

De nieuwe staatssecretaris van financiën, Menno Snel, heeft onlangs een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over de giftenaftrek in Nederland. Het is plezierig dat de bewindsman constateert dat er groot draagvlak is voor de regeling, en daarom wil hij hem voortzetten, maar de vraag waarom dat draagvlak zo groot is komt niet aan de orde. Daarentegen valt op aan deze brief (en dat is wellicht erg Nederlands) is dat het voornamelijk gaat over de kosten en de handhaafbaarheid van de regeling. Dat roept de vraag op hoe de Nederlandse politiek aankijkt tegen de rol van maatschappelijke organisaties en hoe dat zich verhoudt tot andere landen.

Lieve luisteraars. Wie nog 1x ‘AVG’ zegt, kom ik persoonlijk z’n moel spoelen met dikke Glorix. Ik kwam gisteren mijn broer Lloyd tegen. Die had net uit voorzorg de gehele ledenadministratie van zijn macrobiotisch zelfgebreide yogaklas door de versnipperaar gejast. En ook alle namen van familieleden in zijn agenda met een dikke, zwarte viltstift onleesbaar gemaakt. En uit de rioolpijp van Twitter had mijn broer mogen begrijpen dat mobiele AVG-brigades invallen doen bij mensen die nog papieren telefoonboeken in huis hebben. En of ik wel zeker wist dat mijn ex-vrouw mij ooit expliciet toestemming had gegeven om met haar te trouwen? Nee? Nou, dan waren de AVG-rapen gaar. En zo zwatelde Lloyd nog een tijdje door.

Wat voert het kabinet nu in haar Kamerbrief van afgelopen donderdag aan als argument om te kiezen voor continuering van de Geefwet en de daaraan gekoppelde regelingen voor de giftenaftrek? ‘Het maatschappelijk draagvlak voor deze wet en de bijdrage die de wet levert aan financiële ondersteuning van goede doelen, waaronder cultuur.’ Laat deze redenering even op u inwerken. Dat ideologische vergezichten vanaf het kabinet Kok niet echt meer in zwang zijn, was bekend, maar hier wordt het Grote Ideëengebrek wel heel pertinent verwoord. Geen punt op de horizon. Geen visie op de verhouding staat-civil society. Geen woord over pluralisme. In plaats daarvan electoraal pragmatisme: er is te veel draagvlak om de regeling af te schaffen.

De Samenwerkende Brancheorganisaties (SBF) gaat snel in gesprek met het kabinet over de brief die staatssecretaris Menno Snel op donderdag 28 april aan beide Kamers stuurde. Snel ontvouwt daarin ‘suggesties’ over de giftenaftrek ter voorbereiding op een kamerbreed overleg in juni. Het kabinet wil de regels voor de fiscale aftrek aanpassen voor een effectievere inzet en verbetering van de uitvoering en handhaving. De regering houdt wel vast aan de giftenaftrek zelf. Daarover is SBF verheugd, maar blijft ‘kritisch’ en richt ‘onze suggesties op een voor de sector werkbare set aan verbeteringen.’