Professionaliteit is afhankelijk van bekwaamheid

Aan het begin van de coronacrisis kregen de vele vrijwilligers en hun initiatieven voortdurend applaus. Grootschalige landelijke initiatieven om de zorg te bedanken en hartverwarmende kleine lokale acties om het leven draagbaar te maken: vakkundige vrijwilligers maken het waar. Nu Nederland terug gaat naar het ‘nieuwe normaal’ komt de verwarring weer terug over de woorden als professioneel en professional. Naast de protocollen voor professionals, komen er ook protocollen voor vrijwilligers. Is veiligheid dan anders bij de mens als vrijwilliger of als betaalde kracht?

De algemene ledenvergadering van Vereniging NOV heeft op 20 juni 2019 ingestemd met voordracht van Marianne Besselink als voorzitter. Marianne is door het bestuur voorgedragen vanwege onder meer haar politiek-bestuurlijke ervaring, prachtige vrijwilligerscarrière en communicatieve vaardigheden. Marianne: ‘Vrijwilligerswerk is me met de paplepel ingegoten en ik ben onder de indruk van de kracht ervan.’

Coördinatoren en bestuurders ervaren een enorme druk op vrijwilligersorganisaties. Zij krijgen steeds meer en steeds complexere hulpvragen. Vrijwilligers in zorg en welzijn ervaren die druk ook en verrichten soms taken die eigenlijk bij professionele krachten thuishoren. Omdat het alternatief is dat hulpbehoevende mensen geen hulp krijgen, overschrijden ze vaak grenzen, ook die van henzelf. Dat zijn opvallende uitkomsten van een tweejarig onderzoek van de Universiteit voor Humanistiek in opdracht van Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV).  Op 1 november werden de onderzoeksresultaten gepresenteerd op de netwerkconferentie ‘Vrijwillig geluk maken’ van NOV.

Zojuist heeft het Landelijke Overleg Vrijwilligersorganisaties in de Zorg (LOVZ) een manifest overhandigd aan VNG-voorzitter Jan van Zanen. Het manifest Vrijwillige zorg, hulp en ondersteuning: een onmisbaar kapitaal werd aangeboden door Rebecca Gerritse van Humanitas. ‘Met dit manifest willen we een signaal afgeven dat vrijwilligerswerk van onschatbare waarde is voor onze maatschappij en dat we kansen zien om datgene wat vrijwilligers doen nog effectiever te laten zijn. Daar hebben we dan wel de gemeenten en de beroepszorg bij nodig’, aldus Gerritse.

NOV ontwikkelde een gratis stappenplan waarmee u het vrijwilligersbeleid van uw organisatie kunt evalueren. Het stappenplan neemt u bij de hand over de aanpak van de zelfevaluatie en levert lijsten met stellingen en een scoremethodiek.

Resto VanHarte, GOUDasfalt uit Gouda en Abdellah Aknin van Weekendschool Tilburg, zijn de gelukkige winnaars van de Meer dan handen vrijwilligersprijzen 2018. De publieksprijzen gingen naar ANWB AutoMaatje, De Grootste Gehaakte Deken uit Leeuwarden en Ammy van der Weide-van Wezel uit Goeree-Overflakee. 

De vrijwilligerssector te maken met grote veranderingen, vooral door de drie grote decentralisaties van zorg, werk en jeugd. Hierdoor is vooral het beroep op vrijwilligers in zorg en welzijn is de laatste jaren gegroeid. Ook worden hogere eisen gesteld aan het werk dat vrijwilligers doen omdat de vragen complexer en langduriger zijn. De Universiteit voor Humanistiek onderzoekt samen met Vereniging NOV hoe vrijwilligersorganisaties invulling en uitvoering geven aan deze nieuwe rol. De voorlopige resultaten van de eerste onderzoeksfase zijn nu gepubliceerd in de tussenrapportage Aan de andere kant van de schutting.

De stemronde van De Meer dan handen vrijwilligersprijzen is weer begonnen. De prijzen zijn een initiatief van het ministerie van VWS en worden sinds 2011 uitgereikt, met ondersteuning van Vereniging NOV, VNG en de VriendenLoterij. Stemmen op vrijwilligersorganisaties kan tot en met 30 januari via www.vrijwilligersprijzen.nl.

Hanke Bruins Slot (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Nevin Özütok (GroenLinks), William Moorlag (PvdA), Corrie van Brenk (50PLUS), Stieneke van der Graaf (ChristenUnie), Rudmer Heerema (VVD) en een drietal Kamermedewerkers zijn in gesprek gegaan met veertig organisaties die werken met vrijwilligers. De vertegenwoordigers van de organisaties praatten hen bij over de betekenis en rol van vrijwillige inzet in onze samenleving. Ze gingen in gesprek over de interactie tussen overheidsbeleid, politieke doelen en de eigen doelen van de organisaties.

Lucas Meijs (Erasmus Universiteit) en Jeff Brudney (University of North Carolina Wilmington) gaan de veelvormige praktijk van vrijwilligersmanagement in beeld brengen als verrijking van de eenduidige theorie. De onderzoekers zijn daarvoor op zoek naar vrijwilligersmanagers. Via Vereniging NOV kunnen vrijwilligersmanagers een korte enquête invullen en zo bijdragen aan het onderzoek