Manifest

Een dikke drieënhalf miljoen Nederlanders steunt als vrijwilliger, lid of donateur een van de tientallen organisaties die zich inzetten voor natuur, milieu of dier. Van de Stichting tot het Behoud en Bescherming van het Przewalskipaard tot Vrienden van de Olifant, er is voor elk wat wils. Sommige zijn verbluffend groot. De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten is met ruim honderdduizend hectare bijvoorbeeld uitgegroeid tot de grootste particuliere terreinbeheerder van Nederland. Het Wereld Natuur Fonds heeft, anders dan de naam doet vermoeden, echte poldergenen: één op vijf donateurs van de mondiaal opererende natuurbeschermingsorganisatie is Nederlands staatsburger.

Maybe you’ve been practicing philanthropy for a while and you’ve mastered the basics — the essentials you need to create a solid grantmaking strategy and process. How do you take your work and your effectiveness to the next level?

‘De moderne mecenas wil meepraten in de cultuursector’ kopte de Azijnbode onlangs. Graag wil ik deze nieuwste trend in het Land van Goed Doen kort met u bespreken. Het hoeft niet lang te duren.

Cijfers zijn irritant. Ze dwingen je anders naar de werkelijkheid te kijken dan je intuïtie je ingeeft. Vooral voor pessimisten zijn cijfers lastig, want hun wereldbeeld krijgt regelmatig onder uit de zak. Maar veel last lijken ze er niet van te hebben.

Claire van Teunenbroek werkt als promovendus voor het Centrum van Filantropische Studies bij de Vrije Universiteit Amsterdam en is aangesloten bij de werkgroep Geven in Nederland van prof dr. René Bekkers. Van Teunenbroek: ‘Met veel enthousiasme bestudeer ik geefgedrag. Denk daarbij aan vragen zoals: welke bedrag doneren mensen, hoeveel mensen doneren er en waarom? Daarnaast kijk ik naar sociaal gedrag en filantropie in het algemeen. Ik ben gespecialiseerd in crowdfunding en het stimuleren van geven. Op dit moment onderzoek ik of het geefgedrag van anderen kan worden ingezet om donateurs te stimuleren meer te geven. Mijn expertise komt voort uit een breed veld van psychologie en economie.’ Vandaag het eerste deel in de (Engelstalige) serie ‘A Changing Donor’.

De afgelopen maanden verschenen diverse kritische artikelen over filantropie. Voor een deel draait de kritiek om de vraag of het huidige systeem niet inefficiënt en achterhaald is. Het daarbij gemaakte bezwaar is dat vermogenden zich ná het vergaren van rijkdom bekommeren om de noden van de samenleving.

Ik heb een hekel aan mensen en organisaties die roepen dat de wereld afstevent op de ondergang. Vorige week was het weer raak, met een nieuw rapport van biodiversiteitspanel Ipbes: miljoenen bedreigde soorten, tonnen giftig afval vervuilen de oceaan en planten en dieren kwijnen weg door ons toedoen. Nog even, en we gaan er zelf aan. Een paar weken daarvoor was er het nieuwe boek van journalist David Wallace Wells, ‘De onbewoonbare aarde’. Ook al zo’n lekkere opsteker. Volgens Wallace-Wells gaan hittegolven, superstormen en megabosbranden onze aarde totaal onleefbaar maken: ‘Het wordt verschrikkelijk’.

Een fantastische scène in de pixar/disney film 'Cars' is wanneer Takel (Mater) en Bliksem (Lightning) McQueen ’s nachts op pad gaan voor een potje ‘tractor tipping’. Tijdens dit spelletje sluipen Takel en Bliksem op een slapende tractor af en toeteren plots heel hard, waardoor de tractor van schrik achterover kiepert. Als het spelletje uit de hand loopt en alle tractors in shock op hun rug liggen, komt de woeste dorsmachine Frank vanachter de bomen vandaan om eens flink wraak te nemen op de twee kwajongens.

MBO. Een afkorting die staat voor Middelbaar Beroepsonderwijs, een opleiding die ik met plezier heb gevolgd. Maar MBO staat in het land van goed doen ook voor iets anders, namelijk Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. Een term die vaak in één adem wordt genoemd met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

Het is een goed bekeken tv-serie van AVROTROS: Ik Vertrek. Een serie reportages, waarin Nederlanders, die hun geluk in het buitenland gaan beproeven, gevolgd worden. De programma’s worden deels bekeken uit leedvermaak, je ziet mensen onvoorbereid en naïef de stap zetten om te emigreren en iets totaal anders te gaan doen. Vaak mislukt dat, en dat is amusant om te zien (hoe cynisch dat ook klinkt). Maar het succes van het tv-programma is ook te verklaren, doordat veel kijkers het gevoel van de deelnemers herkennen; dat latente gevoel: ‘moet ik niet wat anders gaan doen met mijn leven?’ en ‘is this all there is?’. Zingeving dus. Overigens: er zijn ook veel deelnemers aan het programma die wél succesvol zijn (gelukkig).