Week vd Filantropie: platform moresprudentie start nog voor de zomer

Volgende week is het de Week van de Filantropie. Reden voor Goede Doelen Nederland (GDN), het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) en Nederland Filantropieland (NLFL) om aan te kondigen dat ze nog voor de zomer gaan starten met een moresprudentieplatform. Het platform wordt een orgaan waar de toezichthouder, het normstellend orgaan, de brancheorganisaties, goededoelenorganisaties, begunstigden en donateurs cases in kunnen brengen voor bespreking.

Een belangrijk kenmerk van de nieuwe Erkenningsregeling, die in de plaats is gekomen van de eerdere keurmerken, is de scheiding van het stellen van de normen enerzijds en het toezicht houden op die normen. Toezicht wordt uitgevoerd door het CBF, maar voor de normstelling is een nieuwe, onafhankelijke commissie geïnstalleerd. In deze Commissie Normstelling hebben diverse stakeholders van de goededoelensector zitting, waarbij niet één van de belanghebbenden dominant kan zijn. De commissie is intussen vanaf begin april operationeel. De Dikke Blauwe maakte een overzicht van de leden, taken en doelen van deze nieuwe commissie.*

Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) reageerde eind januari al op de drie evalutatierapporten over de giftenaftrek en het ANBI/SBBI-stelsel die staatssecretaris Wiebes van Financiën naar de Tweede Kamer stuurde. In een ingezonden brief aan het Reformatorisch Dagblad reageert nu ook voorzitter Joost van Lanschot op de voorstellen.

Het aantal door het CBF gecertificeerde goede doelenorganisaties is in 2016 met meer dan dertig procent gestegen. Van de 370 bestaande keurmerk- en certificaathouders gingen er 345 door als erkend goed doel en er kwamen 107 nieuwe organisaties bij. Het groeicijfer van plus dertig procent in het afgelopen jaar is ook voor 2017 de verwachting, meldt de toezichthouder desgevraagd. Ook is het CBF in overleg met de Belastingdienst om een koppeling met ANBI te onderzoeken.

Het is goed te weten dat wij niet de enigen zijn die vinden dat het Convenant 'Ruimte voor geven' tussen filantropiesector en overheid in essentie een lege huls is. Vijf jaar na de ondertekening (2011) wijst alles erop dat Den Haag vooral de sector allerlei zaakjes laat opknappen (validatiestelsel), maar zelf hoegenaamd niet geïnteresseerd is in de kracht van burgerinitiatief. In het wezen daarvan.

Terwijl de Noorse broederschap nog uitbuikt van het schaterlachen om de Nederlandse Belastingdienst, wil staatssecretaris Dijkhoff van V&J graag 'onderzoeken' of er een 'verbinding' met 'meerwaarde' kan zijn tussen de anbi-regeling van MinFin en de Erkenningsregeling van de sector. De kans dat Donald Trump zich tot Mexicaan laat naturaliseren is groter dan dat dit een succes kan worden. Waarom?

Er wordt overwegend positief gereageerd in de sector op de voorstellen die staatssecretaris Dijkhoff van V&J gisteren stuurde naar de kamer over het toezicht in de filantropie. Er komt geen Algemeen Verbindend Verklaring vanuit de overheid; wel een pakket stimuleringsmaatregelen voor de nieuwe Erkenning. Het Instituut Fondsenwerving vindt het jammer dat door de discussie over een AVV 'veel kostbare tijd' verloren is gegaan.

Het kabinetsvoorstel om een erkenning van goede doelen verplicht te stellen voor álle goede doelenorganisaties - via een zogenoemde Algemeen Verbindend Verklaring - is van de baan. Wel wil de overheid de brede werking van de Erkenningsregeling versterken door een pakket van maatregelen en extra subsidies, onder andere voor een publiekscampagne. Dat blijkt uit een brief van staatsecretaris Dijkhoff (Veiligheid & Justitie) voor de Tweede Kamer.

Is geen nieuws ook goed nieuws op Prinsjesdag? Zoals gebruikelijk is er in de nieuwe rijksbegroting geen aandacht voor filantropie vanuit een kabinetsvisie. Wel hangt nog steeds het dossier van de giftenaftrek als een zwaard van Damocles boven de sector, maar de evaluatie hiervan is opnieuw doorgeschoven nu er een zoveelste 'onderzoek' is ingesteld. Wel wacht de sector een nieuw en nutteloos fenomeen: het ubo-register.

Vrijdag 1 juli was een feestelijke dag voor de eerste 350 goede doelen die zich nu 'erkend' mogen noemen. Daarmee komt een van de doelstellingen van de nieuwe Erkenningsregeling een belangrijke stap dichterbij: één keurmerk voor alle fondsenwervende doelen in Nederland. Het is één stap op een lang en steil pad, want de nieuwe erkenning kan pas echt een succes worden als deze breed wordt omarmd door zowel de doelen zelf, als door het gevende publiek: draagvlak is daarvoor het uitgesleten begrip.