SBF vreest leegloop bestuurders door invoering UBO-register

De Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) is fel tegen opname van algemeen nut beogende instellingen in het 'UBO-register' dat personen registreert die voor minimaal 25 procent belanghebbende zijn van vennootschappen, verenigingen of stichtingen. De koepel vreest voor een leegloop van bestuurders die dreigen verplicht in dit openbare register te worden opgenomen en waarschuwt voor verzwaring van de administratieve lasten voor anbi’s. Het voorstel van SBF is om alle anbi’s van de verplichting uit te sluiten.

Het voorstel van demissionair minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem is de uitwerking van een Europese richtlijn tegen witwassen en financiering van terrorisme. Afgelopen vrijdag sloot de internetconsultatie voor het voorlopige voorstel. SBF stelt in een oproep aan de politiek: ‘Strikte interpretatie en toepassing van de Implementatiewet bij een anbi zou ertoe kunnen leiden dat alle personen / goede doelen die een geldelijke of andere materiële bijdrage van deze anbi zouden ontvangen als uiteindelijk begunstigden zouden worden beschouwd en zouden moeten worden geregistreerd in het Handelsregister. Dit is ongewenst en draagt ook op geen enkele wijze bij aan de doelstelling van deze Implementatiewet: voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering.’
 
UBO
De identiteit van de belanghebbende, de zogenaamde UBO (Ultimate Beneficial Owner) moet door de instelling worden vastgesteld. Het gaat dan ook om natuurlijke personen die begunstigde is van 25 procent of meer van het vermogen van een cliënt of trust onder de werking van de Wwft.
 
Tekort aan bestuurders
SBF-voorzitter Joost van Lanschot vreest voor een tekort aan bestuurders als de wet geïmplementeerd wordt:  ‘Je vindt geen bestuurder meer voor een fonds van €100 miljoen als die het risico loopt op een openbare lijst terecht te komen die geheel ten onrechte suggereert dat hij een persoonlijk belang heeft van ten minste €25 miljoen bij dat fonds. Zo kom je als vrijwilliger op de hitlijst van criminelen te staan’, zegt hij in het FD.
 
Feitelijk onjuist
Bovendien is het volgens het SBF ‘feitelijk onjuist’ om een bestuurder van een goed doel of vermogensfonds te registreren als een minstens 25 procent belanghebbende in economische zin. Van Lanschot tegen BNR: ‘Die instellingen hebben doorgaans immers de rechtsvorm van een stichting, vereniging of fundatie en dat zijn geen rechtspersonen op aandelen. Dus niemand kán daar een meer dan 25 procent economisch belang bij hebben.’
 
‘Geen ruimte voor onderscheid’
Minister Dijsselbloem is van mening dat de Europese richtlijn geen ruimte laat om onderscheid te maken tussen het wel of niet beogen van algemeen nut. Maar eenmanszaken, verenigingen van eigenaren en kerkgenootschappen zijn wel uitgezonderd van de inschrijfplicht. De reden is dat daar een laag risico zou zijn op witwassen en terrorismefinanciering of omdat inschrijving indirect tot niet toegestane registratie van religie van mensen zou leiden. Hieruit concludeert het SBF dat uitzonderingen dus wel degelijk mogelijk zijn: ‘Het is wel degelijk mogelijk om categorieën organisaties van de UBO-wetgeving uit te zonderen, en daarbij kunnen door een EU-land, zo blijkt uit de argumentatie die wordt gevoerd in de Memorie van Toelichting, diverse types redenaties worden opgevoerd. De richtlijn biedt dus wel degelijk ruimte om ook anbi's uit te zonderen. Daar zijn immers genoeg valide redenen voor aan te dragen.’
 
Motie Schouten
Daarnaast vraagt de SBF om een reactie op de motie Schouten. Tweede Kamerlid Carola Schouten van de ChristenUnie vroeg vorig jaar in een motie rekening te houden met de bijzondere positie van anbi's wegens ontbreken van uiteindelijk belanghebbenden. Dijsselbloem nam toen die motie over. ‘Wij verzoeken de wetgever antwoord te geven op het exacte verzoek dat de Motie Schouten behelst, namelijk een antwoord te geven op de vraag, hoe rekening zal worden gehouden met de bijzondere positie van anbi's als juridische entiteit zonder UBO. Tevens verzoeken wij de minister van Financiën, zijn mondelinge toezegging aan mevr. Schouten gestand te doen en de varianten te schetsen waaruit een keuze gemaakt zou kunnen worden.’
 
Klik hier voor de volledige reactie van het SBF op het wetsvoorstel.
 
►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.