De Dikke Blauwe in 2020

Onze jaarlijkse ranking De Dikke Blauwe 100 is het beste bewijs dat goed doen niet meer alleen wordt geassocieerd met goede doelen. Werden aanvankelijk nog vooral bestuurders van goede doelen en vermogensfondsen en hun brancheorganisaties genomineerd, anno 2020 is het een bonte staalkaart met ook (social) entrepreneurs, bestuurders van bedrijfsfondsen, journalisten, filantropen/mecenassen en politici.

Op 20 januari nam koepel Goede Doelen Nederland afscheid van Gosse Bosma als directeur. Met een volle zaal, een goed inhoudelijk programma, veel mooie woorden én een ode in de vorm van een opera kreeg Bosma een afscheid in stijl.

Naast The Giving Pledge is er nu ook The Tax Pledge: een oproep van o.a. oud-Unilever-topman Paul Polman om maatschappelijk geven niet alleen via de filantropische kanalen, maar ook via de blauwe envelop van de Belastingdienst te stimuleren.

Impact genereren voor de maatschappelijke missie van charitatieve organisaties: het blijft een continue uitdaging. Heeft u wel eens gedacht aan 'Kunst' als 'society changemaker'? Lees het commentaar van DDB-hoofdredacteur Don Akkermans, vers van de PAN-kunstbeurs, waar Lenthe-titel Tableau nadrukkelijk aanwezig was.

Het was een pittige aanklacht van Defence for Farmers de afgelopen week in alle media. Het lijkt een gouden kans voor natuur- en milieu-ngo's om een campagne te lanceren die ook concreet iets betekent voor de boeren...

Eén ding is de afgelopen week duidelijk geworden: de integriteit en competentie van filantropie-bestuurders komen steeds vaker en harder onder de aandacht van pers en publiek. De twee artikelen van NRC-onderzoeksjournalist Joep Dohmen zijn er een pregnant bewijs van. Ze waren gewijd aan het debacle van de intussen failliete stichting Peace de Resistance en legden - opnieuw - mechanismen bloot die veel gelijkenis vertonen met integriteitskwesties in het domein van politiek en bedrijfsleven. Zoals bijvoorbeeld deze week de uitslaande brand bij het gehele college B&W van Den Haag.

In de gedrukte september-editie van De Dikke Blauwe interviewt voormalig DDB-hoofdredacteur Edwin Venema de ‘dominee-koopman de Zuidas’ Ruben van Zwieten, die samen met journalist Sander Schimmelpenninck het prikkelende boek ‘Elite Gezocht’ schreef. Het interview lijkt een perfecte springplank voor een tweede, journalistieke verdiepingsslag als het gaat om de algemene mores van de huidige beheerders en besteders van groot geefgeld in ons land.

U kunt het zich vast nog wel herinneren: terwijl de Nôtre-Dame in Parijs nog in brand stond, bood miljardair François Pinault 100 miljoen euro voor de restauratie. Bernard Arnault overbood hem diezelfde dag nog met 200 miljoen. Die strijd is niet nieuw. Ook op cultureel gebied proberen ze elkaar naar de kroon te steken. Beiden beschikken over een stal hippe kunstenaars: Jeff Koons, Yayoi Kusama en Gilbert & George worden ingezet voor Louis Vuitton-ontwerpen, terwijl Pinault Damien Hirst, Maurizo Catellan en Oliafur Eliasson uitbaat in Venetië. Een interessant fenomeen, want wat drijft deze twee miljardairs? In stilte geven doen ze bepaald niet. Sterker nog, als er in Frankrijk een Giving Pledge (of Blauwe Belofte) zou bestaan, zouden ze een sprint trekken om er als eerste voor te tekenen. Reden voor de Vrije Academie om kunsthistoricus Michel Didier uit te nodigen voor een lezing. In Arnault vs. Pinault zet Didier uiteen hoe deze rivaliserende Franse miljardairs vechten om kunstenaars.

Elke branche heeft er recht op haar nieuws een beetje te ‘spinnen’. Dat geldt ook voor de goede doelen. Goede Doelen Nederland wil de belangrijke bijdrage van haar leden in het bijzonder (en van goede doelen in het algemeen) aan de samenleving benadrukken. Daar is niets mis mee, maar het persbericht dat de branchekoepel verspreidde over haar sectoronderzoek naar de 24 grootste goede doelen bevat een rookgordijn. Eigenlijk meer een roze wolk. En die beneemt het zicht op de werkelijkheid.

Voorspelbare tegenstanders van Rutte’s recente oproep tot méér inkomen voor werknemers bij winstrijke bedrijven, zoals presentator Harry Mens, fileerden hem meteen. Maar ook politici en journalisten die van nivelleringsfeestjes houden schrokken zo hard toen hij hun tekst jatte, dat ze hem van de weeromstuit begonnen af te fakkelen. ‘Kan niet waar zijn. Heeft kaarten in de mouw. Wil zieltjes winnen. Compensatiereflex. Sollicitatie in Brussel.’ Je kunt ook besluiten niet mee te complotten, zijn intentie simpelweg geloven en zijn standpunt omarmen. Waarom alleen anonieme aandeelhouders rijker maken?