Er is hoop voor een getrumpeerde wereld

Vermogensfondsen treden uit hun eigen schaduw en worden nadrukkelijker 'agents of change'
Vermogensfondsen treden uit hun eigen schaduw en worden nadrukkelijker 'agents of change'
8 juni 2017
Opinie | | Vermogensfondsen

De lijn die vorig jaar werd ingezet in Amsterdam tijdens het jaarcongres van EFC – de koepel van Europese fondsen – is afgelopen weekend in Warschau stevig doorgetrokken.
Met de lancering van de nieuwe Philanthropic Alliance for Solidarity and Democracy in Europe willen de fondsen niet alleen laten zien dat de transnationale filantropie mogelijk en wenselijk is, maar ook een krachtig en collectief signaal afgeven dat democratie alleen kan gedijen bij een sterke civil society.
 
De fondsen zien dat de ruimte voor civil society in veel Europese landen sterk onder druk staat. Dat maakt het werken van private partijen die zich voor de samenleving inzetten steeds moeilijker en heeft een negatieve impact op de diversiteit en vrijheid. Ngo’s, vrije pers en wetenschappers liggen in een aantal landen zwaar onder vuur en worden neergezet en verdachtgemaakt als ‘publieke vijanden’.
 
De Europese fondsen poolen daarom hun middelen in een Solidarity Fund om democratiebevorderende initiatieven te ondersteunen. De nieuwe voorzitter van EFC, de Italiaan Massimo Lapucci, benadrukte in zijn maiden speech dat de sterkte van institutionele filantropie ligt in haar vermogen om waarde voor de samenleving te creëren. ‘Filantropie moet haar stem duidelijk laten horen om de grootste uitdaging van deze tijd aan te gaan: helpen om meer bewustzijn rond actief burgerschap op gang te brengen, die het algemeen belang centraal stelt.’
 
Het is evident dat de waarde van private fondsen niet primair zit in hun macro-economische betekenis. De onlangs verschenen studie Giving in Europe komt op een jaarlijks bedrag van bijna 17 miljard euro dat van fondsen uit twintig landen naar de samenleving stroomt. Evident is echter ook dat de fondsen met dit seed capital vooral een ‘startmotor’ moeten zijn: echte slagkracht ontstaat als er allianties met andere Europese instituties, ngo’s en vooral het bedrijfsleven gezocht wordt.
 
Door beter samen te werken, zowel inhoudelijk als financieel, stappen de leidende vermogensfondsen van Europa uit hun voorheen zelf gewenste schaduw en ontwikkelen zich steeds nadrukkelijker van private financiers tot ‘agents of change’ en geven ze de civil society’s in Europa weer meer zuurstof.
 
EFC-praeses Lapucci noemde de uitkomsten van enkele nationale verkiezingen, zoals in Nederland en Frankrijk, ‘positieve signalen’ voor een minder verdeeld Europa. Goed te zien dat zijn achterban datzelfde signaal ook zo nadrukkelijk afgeeft. Er is gelukkig nog voldoende hoop voor een getrumpeerde wereld.