Erkenning: wortel of stok?

Erkenning: wortel of stok?
Erkenning: wortel of stok?
18 januari 2017
Opinie | | Validatie & Toezicht

Goed geld trekt ook foute mensen aan. Niets nieuws onder de zon helaas. En als altijd geen bemoedigend signaal voor donateurs. Al geruime tijd speelt de geruchtmakende zaak rond ‘oplichtingsmachine’ Harry F., die miljoenen geefeuro’s wegsluisde via dierenhulpstichtingen. Lokale krant De Stentor heeft zich in die zaak vastgebeten en veel boven water gehaald. Tegenover die krant mocht koepel Goede Doelen Nederland zijn zorgen uiten en deed dat als volgt:  
‘Het is buitengewoon kwalijk dat door dit soort praktijken het vertrouwen in goede doelen wordt geschaad. Voor donateurs is het belangrijk om te kijken of het goede doel waaraan gegeven wordt een CBF-Erkend goed doel is. Dan weet je zeker dat het geld dat gedoneerd wordt goed terecht komt. De organisaties waar het hier om gaat zijn geen van alle erkende goede doelen.’
 
Wat is er mis met die aanbeveling?
In een ideale wereld hebben alle goede doelen van Nederland die niets te verbergen hebben een Erkenning; voldoen aan minimale eisen van goed bestuur en kunnen het lakzegel van vertrouwen voor het gevende publiek verliezen als ze een scheve schaats rijden.
Tussen deze droom en daad ligt een werkelijkheid waarin de Erkenningsregeling nog breed moet worden uitgerold en significant draagvlak in het Land van Goed Doen moet vinden. Van de vele duizenden goede doelen zijn er nog maar enkele honderden erkend. CBF werkt er - straks met hulp van de overheid hopelijk - hard aan om de Erkenning meer massa en dus legitimiteit te verschaffen.
 
Hoe krijg je al die niet-erkende instellingen zo snel mogelijk binnen de regeling, zodat haar brede werking een steeds grotere aanzuigende werking heeft?
Nou, volgens ons niet door de oude tegenstelling tussen wel-niet-CBF weer uit de kast te trekken. In 2013 riep CBF door een ongelukkig reclamespotje reeds de woede van veel, vooral kleinere goede doelen over zich af. De portee van die boodschap: alleen een door CBF erkend doel was te vertrouwen…
We snappen dat Goede Doelen Nederland een prijs wil zetten op toetreden tot de Erkenning, maar of dit exclusiviteitsargument op dit moment in de uitrol – de ‘goeden’ belonen (geef alleen aan erkende doelen), de ‘onwilligen’ straffen (met niet-erkenden weet je het maar nooit) – daartoe de juiste tactiek is, durven wij ernstig te betwijfelen. Vooral omdat Goede Doelen Nederland met dit advies verdacht veel lijkt op de WC-Eend die vooral de WC-Eenden uit de eigen achterban aanbeveelt: alle ruim 130 leden van GDN zijn immers erkende instellingen. Dat kan en mag, maar of je daarmee veel erkende zieltjes gaat winnen?
 
Uiteindelijk is iedereen gebaat bij een systeem waarin zoveel mogelijk instellingen zich aanmelden en de Erkenning de universeel geaccepteerde toezichtsmunt is in het Land van Goed Doen. Zolang in de transitiefase nog maar een kleine minderheid van alle goede doelen een Erkenning heeft is het spelen van wullie-hullie-kaart geen goede strategie. Het is domweg nog te vroeg om de wortel in te ruilen voor de stok.
 
►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.