Kwetsbaar en krachtig

Bart Romijn over samenwerken in ontwikkeling

Acht jaar Partos. 
Acht jaar Partos. 
24 januari 2023
Achtergrond | | Ontwikkelings samenwerking

Bij zijn afscheid van Partos schreef voorman Bart Romijn zijn persoonlijke gedachten en stemmingen op in een boekje. Sleutelwoorden zijn kwetsbaar en moedig, eigenwijs en bescheiden. Zijn verlanglijstje bevat nog zeven punten.



Het is wat je noemt ondubbelzinnig: ‘Je stapt in het bootje en verbindt je lot aan de branchevereniging, of je stapt er helemaal niet in.’ Aldus Bart Romijn, de scheidend directeur van Partos, de branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking die meer dan honderd organisaties verenigt. ‘Ik hoop dat we ooit bekend komen te staan als een sector die de handen uit de mouwen én in eigen boezen steekt.’

De nummer 13 in de DBB 100, de ranking van filantropie-influencers – schreef ter gelegenheid van zijn afscheid een boekje getiteld Kwetsbaar en krachtig. Acht jaar samenwerken in ontwikkeling. In de woorden van Partos-voorzitter Hans Bruning een ‘persoonlijk en anekdotisch’ document, ‘warm en humorvol’. In dit boeksignalement presenteren we de zeven punten die nog op verlanglijstje van Romijn staan. Voer voor zijn opvolgster Liana Hoornweg.
 

Zeven punten:


1 Definitie ontwikkelingssamenwerking handhaven

Toelichting: Vasthouden aan de brede definitie van ontwikkelingssamenwerking. Daarbij zijn drie pijlers te onderscheiden. Ten eerste noodhulp, een pijler die voor zich spreekt. Ten tweede internationale samenwerking met oog op betere condities voor de kwetsbaarste groepen en gebeden. Ten derde duurzaam gedrag, niet alleen van de eigen organisatie, maar ook van Nederland en de Europese Unie.

2 Civic Power ondersteunen en mobiliseren

Toelichting: Blijf prioriteit geven aan de bescherming van de ruimte voor maatschappelijk betrokken burgers. En ook aan het versterken van samenwerkingen tussen de burgers voor een betere wereld. Ondersteun en mobiliseer civic power als de verbindende, co-creatieve en tegenmacht. Betrek hierbij ook de achterban van onze leden, in totaal circa 4,8 mln betrokken donateurs en vrijwilligers. Met hun stem- en leefgedrag kunnen zij nog veel meer doen. 
 

3 Oog voor groepen in de marge

Toelichting: Maak je sterk voor álle groepen burgers, specifiek voor groepen in de marge. Zorg ervoor dt zij toegang hebben tot bestuur, hulpbronnen, diensten en recht. Dit is cruciaal, want gebrekkige toegang en zeker uitsluiting hiervan zijn de voornaamste oorzaken van wantrouwen, boosheid, conflicten en instabiliteit. 

4 Versterking integriteit

Toelichting: Blijf investeren in versterking van integriteit op alle niveaus, inclusief moreel leren. Elders in Romijns boek lezen we: Je hoort wel veel over ethisch leiderschap, maar over hoe je dat bevordert hoor ik weinig. Het begint met het moreel kompas, op individueel én op organisatieniveau. Waar gaan we echt voor? Wat zijn onze diepste waarden die ons drijven om het werk te doen wat we doen? Hoe laten we die waarden onze koers bepalen?
 

5 Feministisch buitenland beleid

Toelichting: Daarin staan centraal: gendergelijkwaardigheid en het rechtzetten van scheve machtsverhoudingen, zoals veroorzaakt door patriarchale, neokolonialistische of neoliberale mechanismen. Deze benadering biedt bij uitstek kansen om buitenlandse handel en ondersteuning van de private sector te verduurzamen en bij te dragen aan de positie van vrouwen en meisjes die nu nog achtergesteld worden.

6 Duurzame ontwikkeling

Toelichting: Promoot coherentie van beleid voor duurzame ontwikkeling gericht op de SDG’s van de VN. Blijf inzetten op de SDG-toets voor al het nieuwe beleid en voor het centraal stellen van de SDG’s in het regeringsbeleid. Finland laat zien dat het kan. Daar is het ministerie van Financiën verantwoordelijk voor de SDG’s.
 

7 Luister naar de leden

Toelichting: Luister als branchevereniging op de eerste plaats naar je leden. Naar wat zij belangrijk vinden, naar hun ideeën. Ondersteun initiatieven waar energie in zit. Gebruik hun enorme netwerk en hun ‘antennes’ voor het opvangen van nieuwe ontwikkelingen, bedreigingen, kansen en innovaties. Als je als branchevereniging voor, achter, boven en onder je leden staat, sta je er de facto middenin.

Kentering

Het boek eindigt met een interview, afgenomen door hoofdredacteur Marc Broere van Vice Versa, het platform over ontwikkelingssamenwerking. Romijn ziet een kentering in de houding jegens ontwikkelingssamenwerking: ‘De politieke en publieke steun neemt weer toe. Maar op het gebied van beleidscoherentie en het luisteren naar mensen die niet gehoord worden in de samenleving kunnen nog stappen worden gezet.’
 

Het afscheid van optimist en teamplayer Bart Romijn verliep niet zonder slag of stoot. Toen hij acht jaar terug begon dacht hij aan een verbintenis van hooguit twee à drie jaar, desnoods een directeurschap op interim basis. Een overblijfsel uit zijn consultancy-modus. Na acht jaar kostte het toch enige moeite om de knoop door te hakken. Uiteindelijk koos Romijn voor zijn familie en voor zichzelf. Het is mooi geweest, tijd voor pensioen.
 
6/6