SBF: nieuwe samenwerking eenheid door verscheidenheid

23 juni 2006

Op de eerste dag van het Civil Society Congres 2006 in Utrecht werd vorige week de aangekondigde samenwerking tussen vier filantropische koepels officieel gelanceerd. Onder de naam SBF (Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie) zullen VFI (landelijke goede doelen), ISF (lokale doelen), FIN (vermogensfondsen) en CIO (kerken) voortaan vooral nauwer samenwerken in de externe belangenbehartiging. SBF-voorzitter Paul Beerkens: "De versnippering is voorbij. De overheid moet weten: dit is een sector die iets voorstelt, met één telefoonnummer.


VFI-voorzitter Paul Beerkens, die tevens het eerste jaar als SBF-voorzitter zal optreden, lichtte de belangrijkste drie doelen van de nieuwe samenwerking aan de pers toe:

1. betere externe voorlichting over het belang en de impact van de filantropische sector voor de Nederlandse samenleving;

2. Het stimuleren van de kwaliteit in de sector, door opleiding en kennisuitwisseling (o.a. door middel van het Civil Society congres);

3. gezamenlijk overleg met de overheid.

 


Versnippering

Vooral aan het laatste punt schonk Beerkens, in het bijzijn van overheidsvertegenwoordiger en -coördinator Daniëlle Hofstra (senior beleidsmedewerker van het Ministerie van Justitie), ruime aandacht. Die nadruk is goed verklaarbaar omdat de brancheverenigingen in voorgaande en huidige overleggen met twee ministeries (Financiën en Justitie) bepaald geen gebalde vuist kunnen maken. Beerkens: "Er is te veel versnippering in het overleg vanuit de verschillende departementen. We willen het overleg dus beter gaan afstemmen, bijvoorbeeld op het punt van de registratie van goede doelenorganisaties, waar we pleiten voor een betere bewaking ‘aan de poort' en voor heldere spelregels en handhaving."

 


Private sector

Ook in het fiscale dossier is nauwere samenwerking tussen de koepels gewenst. Beerkens: "Hoe kunnen we het geefgedrag in Nederland verder stimuleren door aanvullende fiscale maatregelen? Daarover moeten we met de overheid in gesprek. We zullen daarbij niet alleen afwachtende rol aannemen, maar ook met eigen initiatieven komen. We zijn per slot van rekening een private sector.""

Een van die initiatieven is dat SBF zich tegenover de overheid sterk wil maken voor de afdracht van 0,1% van de inkomstenbelasting aan een goed doel.

 


Impactmeting

Op de vraag of de SBF ook hoge prioriteit gaat geven aan impactmeting van haar achterban, als politiek drukmiddel, kwam geen ondubbelzinnig "ja". Beerkens: "Impactmeting is inderdaad heel belangrijk, maar het ontwikkelen van juiste instrumenten is een kwestie van lange termijn."

 


Deelbelangen

Hoewel de koepels binnen SBF op hoofdpunten een gezamenlijk belang zeggen na te streven, zijn er voor de onderscheiden achterbannen duidelijke deelbelangen. Hoe gaat het SBF daarmee om?

Beerkens: "De sector is zeer heterogeen. Deelbelangen zullen er altijd blijven en daaraan moeten zij zelf invulling geven."

Jacques Klok (CIO) viel Beerkens hierin bij: "We denken ook als kerken sterker te staan binnen SBF, ook al zijn we binnen dit gezelschap misschien wel een buitenbeentje. Zo hebben wij zeer specifieke problemen en belangen; denk bijvoorbeeld maar eens aan beheer en onderhoud van onze kerkgebouwen waarvoor geen enkele overheidssteun is. Met onze inbreng in SBF hopen we juist bij te dragen aan wetgeving die niet uitmondt in eenheidsworst."

 


Geen SER-model

Dat de SBF een "open platform" is beaamde Beerkens desgevraagd. Waarom nu deze vier koepels: waarom ook niet direct gestart met bijvoorbeeld de Donateursvereniging?

Beerkens: "We sluiten niemand op voorhand uit. We staan dus open voor toetreding van andere koepels die een branchevertegenwoordigende functie hebben, maar we hebben niet gekozen voor een SER-model, waarbij dus ook alle stakeholders directe inspraak hebben. Dat is een praktische keuze geweest. Met bijvoorbeeld CBF (toezichthouder), NGF (beroepsorganisatie) en Donateursvereniging zullen wij dus zeker overleggen of zijn we al in overleg, maar het ligt meer in de rede dat branchekoepels als Partos (OS) en NOV (vrijwilligers) zich in eerste instantie aansluiten bij SBF. Kortom: wij zijn of gaan in gesprek met alle relevante organisaties op basis van voortschrijdend inzicht."

 


Naamkeuze

Over de naamkeuze verklaarde Beerkens: "We zoeken zoals velen naar een goede overkoepelende aanduiding van onze activiteiten en hebben nu een keuze gemaakt voor ‘filantropie' omdat we hiermee ook aansluiting zoeken bij de internationale betekenis van dit woord.

 


Oproep aan kamerleden

Beerkens had ook nog een oproep aan de volksvertegenwoordigers: "Ik doe een oproep aan onze kamerleden om binnenkort eens stage te lopen binnen onze sector. Dan kunnen ze zien hoe het er bij ons aan toe gaat."

Of die oproep veel weerklank zal vinden, valt te betwijfelen. De belangstelling voor filantropie vanuit de kamer is op dit moment bepaald niet indrukwekkend. Alleen het CDA heeft aangegeven er een expliciete paragraaf over op te nemen in haar verkiezingsprogramma. Mogelijk dat de belangstelling door nieuwe daadkracht van de SBF geëntameerd kan worden, zoals oud-CDA-voorzitter Marnix van Rij in FM al suggereerde: "In de politiek geldt een eenvoudige regel: ‘namens wie praat u?' Achter deze wereld zitten burgers. En burgers vertegenwoordigen stemmen, en dus macht."