Rode Kruis: inzetten op innovatie en preventie

Rode Kruis: inzetten op innovatie en preventie
Rode Kruis: inzetten op innovatie en preventie
23 juni 2022
Opinie | | De Dikke Blauwe

Overstromingen, extreme droogte, orkanen: natuurgeweld komt elke dag voor en raakt vaak dezelfde, kwetsbare mensen. Keer op keer raken huizen beschadigd, gaan oogsten verloren en worden gezinnen uit elkaar gerukt. Miljarden euro's worden uitgegeven om de schade te herstellen en ternauwernood mensenlevens te redden. Waarom wachten tot de volgende orkaan of bosbrand als we nu al kunnen ingrijpen om de ergste schade voor mens, natuur en dier te voorkomen? Het Rode Kruis zet daarom steeds meer in op preventie. Zeker omdat het aantal rampen met het veranderende klimaat alleen maar zal toenemen.

Hoe kun je invloed uitoefenen op de impact van een ramp? Inwoners van landen waar regelmatig natuurrampen plaatsvinden weten heel goed hoe je je praktisch kunt voorbereiden op rampen, maar vaak ontbreken de middelen. Het Rode Kruis bouwt daarom bijvoorbeeld veilige schuilplekken in gebieden waar stormen en orkanen vaak huishouden. Of geeft boeren geld waarmee zij hun vee kunnen redden in plaats van ze later tegen veel hogere kosten aan nieuw vee te helpen (het zogenaamde forecast-based-financing).

510: impactvoorspellingen
Het dagelijkse weerbericht is behoorlijk high-tech, te danken aan weersatellieten en krachtige computers die gebruik maken van uitgekiende weermodellen. Het Data en Digital-team 510 van het Rode Kruis is gespecialiseerd in impactvoorspellingen. 510 koppelt globale, regionale en lokale weerdata aan waarschuwingssystemen zoals modellen voor overstromingen, data van windsnelheden tijdens stormen, schade tijdens eerdere rampen, gegevens over bouwmaterialen en vegetatie. Door deze data te verzamelen, te analyseren en met behulp van algoritmes voorspellingen te doen, kan een betere voorbereiding worden getroffen en wordt de impact van rampen kleiner. De waarschuwingsmodellen van 510 worden ingezet voor landen in Zuidoost-Azië en Afrika. Ze geven inzicht in waar een orkaan de meeste schade zal aanrichten, zodat mensen op tijd kunnen evacueren. 510 werkt voortdurend aan uitbreiding en optimalisering van deze analyses, in samenwerking met andere (hulp)organisaties en overheden. Deze informatie maakt preventieve hulpverlening mogelijk, maar ook reactieve hulverlening kan hierdoor gerichter en sneller plaatsvinden.

Preventieve maatregelenInitiatieven als 510 zijn een andere manier van denken voor een noodhulporganisatie. Met de voorbereiding op rampen zijn investeringen gemoeid. Dit zijn investeringen vooraf en dat heeft ook gevolgen voor de fondsenwerving, want hoe maken we de urgentie zichtbaar? We vragen juist onze donoren zoals bedrijven, stichtingen en vermogensfondsen steeds vaker preventieve maatregelen en innovatieve hulp te financieren.

Daarbij wordt zoveel mogelijk ingezet op een holistische aanpak voor effectieve en duurzame oplossingen. Soms kan een aanpassing van vegetatie schade voorkomen, zoals bijvoorbeeld aardverschuivingen na hevige regen. Als deze aanplant ook nog mensen voedt of van een inkomen kan voorzien is de effectiviteit van de hulp nog vele malen groter. Het Rode Kruis ondervindt dat elke euro die naar preventie gaat, zo’n vier tot zeven euro aan noodhulp achteraf bespaart.

Noodhulp zal altijd nodig blijven, maar met relatief eenvoudige preventieve maatregelen kunnen we zorgen dat klimaatgeweld geen ramp wordt en dat donaties zo effectief en duurzaam mogelijk besteed worden.

*****

Marieke van Schaik, directeur Rode Kruis Nederland, deelde haar visie op de toekomst met de lezers van het DDB Magazine dat in mei verscheen.