René Bekkers over de gedragscode voor werving van nalatenschappen

Vorige week berichtte Filanthropium Journaal over het item ‘Nalaten aan goede doelen’ dat EenVandaag uitzond over de erfenis van de in 2013 overleden miljonair Arend Broekhuis. Een jaar voor zijn dood wijzigde hij zijn testament, waardoor niet de familie, maar het Leger des Heils en de Zonnebloem zijn 26 miljoen zouden erven. In de uitzending kwam ook hoogleraar René Bekkers aan het woord. Hij meldde toen dat er geen gedragscode voor de werving van nalatenschappen bestaat. Die blijkt er wel te zijn. Bekkers komt erop terug in zijn blog.

‘In 1Vandaag zei ik op 19 februari dat er in Nederland geen gedragscode voor de werving van nalatenschappen bestaat’, schrijft Bekkers. ‘Dit blijkt niet waar, er is wel degelijk een richtlijn voor nalatenschappenwerving. In de regels van het Centraal Bureau Fondsenwerving voor het CBF-Keur en op de website van de VFI (Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen), branchevereniging voor goede doelen, is deze richtlijn echter niet te vinden. De VFI heeft wel een richtlijn voor de afwikkeling van nalatenschappen. Maar die gaat over de afwikkeling, als het geld al binnen is. Niet over de werving van nalatenschappen.’

‘Het blijkt dat de richtlijn voor de werving van nalatenschappen is gepubliceerd door een derde organisatie, het Instituut Fondsenwerving. Deze organisatie heeft in 2012 een richtlijn opgesteld voor fondsenwervende instellingen die nalatenschappen werven. De richtlijn is niet verplichtend. Het Instituut Fondsenwerving heeft ook een gedragscode waar haar leden zich aan hebben te houden, maar de richtlijn voor nalatenschappen heeft niet de status van gedragscode. Bij het Instituut Fondsenwerving zijn volgens de ledenlijst 231 goede doelen organisaties aangesloten. Het Leger des Heils is lid van het IF, maar de Zonnebloem niet. Ook andere grote ontvangers van nalatenschappen, zoals KWF Kankerbestrijding, ontbreken op de ledenlijst. Zij zijn wel lid van de VFI, dat 113 leden en 11 aspirant leden telt.’

‘De VFI reageerde op de uitzending via haar website en vermeldde de richtlijn van het Instituut Fondsenwerving. De status van de richtlijn is in de reactie opgehoogd naar een gedragscode. Dit zou betekenen dat leden die zich niet aan de richtlijn houden, kunnen worden geroyeerd. Gosse Bosma, directeur van de VFI, zei overigens in de 1Vandaag uitzending dat de VFI niet is nagegaan of de betrokken leden zich aan de richtlijn hebben gehouden en dat ook niet nodig te vinden. Het IF zelf heeft niet gereageerd. Ook de ontvangende goede doelen, de Zonnebloem en het Leger des Heils, reageerden deze week via het vaktijdschrift voor de filantropie, Filanthropium. Zij verklaarden zich bereid onrechtmatigheden te corrigeren. Wordt ongetwijfeld vervolgd in de volgende fase van deze zaak, of wanneer een nieuwe zaak zich aandient', aldus Bekkers.