Much ado about nothing

30 augustus 2007
Opinie | | Politiek en overheid

Negen van de tien door de overheid ingestelde onderzoeken zijn vooral van het CYPA-type ("cover your political ass"). Dat geldt ook voor de vorige week gepubliceerde "preventieve risico-analyse" van "de goede doelen-sector". Bureau Intraval heeft een lekker belastingcentje verdiend met een onderzoek dat deels gebaseerd is op allang achterhaalde gegevens en waarvan de uitkomst door u en ik met de voeten op tafel op de achterkant van een minuscuul sigarendoosje geschreven kunnen worden: "Er is veel verbeterd. Veel kan nog beter. En - een evergreen - we kunnen niets uitsluiten."

Even serieus nu: het gesignaleerde gebrek aan toezicht op ‘de' sector (de onderzoekers komen er ook niet uit) is voor de overweldigende bonafide meerderheid aan filantropische instellingen allang een issue en er wordt hard aan gewerkt. Het is vooral het toezicht van de overheid zelf (Belastingdienst, Openbaar Ministerie, kreupele KvK-bestanden) dat ontbreekt. Maar wat erger is: voor het opsporen van criminelen en terroristen moet je niet zijn bij al die brave, zich registrerende instellingen zijn. Dan moet je kijken naar schimmige geloofsgenootschappen en private fondsen die de stichtingsvorm hebben, die in het onderzoek gemakshalve maar helemaal zijn overgeslagen omdat...de onderzoekers die moeilijk konden traceren. Ja lieverds, daar gaat het nu juist om! Zeker niet om de 18.000 nu driftig formulieren invullende ANBI's! Dat 5% van de ANBI-bestuurders een "strafblad" blijkt te hebben, is vooralsnog noch verwonderlijk, noch verontrustend. Zoals in onze gehele maatschappij is het statistisch aannemelijk dat ook onder bestuurders van filantropische instellingen personen met een strafblad (heb je 40 jaar aan je broek hangen) zullen zijn. "Eens een dief, altijd een dief?" Relevant is of er feitelijke criminele activiteiten zijn die de integriteit van bestuur van filantropische instellingen in gevaar brengen. Tegen openheid hierover zal geen weldenkend mens bezwaar hebben. Wel tegen het journalistieke broddelwerk van alle elkaar naschrijvende landelijke kranten, de Volkskrant voorop. Wie het rapport "Goed Bedoeld" zelf doorleest, zal tot de conclusie komen dat de hijgerige scoringsdrift het hier duidelijk gewonnen heeft van het objectieve, journalistieke beoordelingsvermogen. Dat is in ons vak een "ernstig relevant delict".