Ingezonden brief: Ranglijstgeklungel en Geheugenverlies

17 november 2010
Opinie | | (Social) Impact

Bart Hartman (o.a. Keurmerk Goede Doelen en Nationale Goede Doelen Test) raakte aardig boven zijn theewater van het commentaar van 5 van vorige week. De FM-hoofdredacteur betitelde de publicatie van de Top 50 van meest impactvolle goede doelen als "geklungel". In Hartmans ingezonden brief en Venema's repliek wordt de wens voor een fraai kerstgeschenk gedeeld, maar of het binnenkort vrede op aarde wordt....

Vorige week schreef 5 onder de titel 'Ranglijstgeklungel' een zeer negatief hoofdredactioneel commentaar over de goede doelen top-50 van Trouw. Toen hij dit commentaar schreef was Edwin blijkbaar vergeten dat hij nog maar 2 maanden geleden een opinieartikel schreef onder de titel 'Geen Impact Prijs. Maar waarom eigenlijk niet?'
Edwin schreef over een impact prijs voor vermogensfondsen ondermeer het volgende. 'Geen serieus mens zal beweren dat de jaarlijkse uitverkiezing van Miss Universe ook strikt objectief de schoonste vrouw deez' planeet aanwijst. Geen seconde heb ik ooit de illusie gehad dat de verkiezing van de "meest invloedrijke speler in de filantropie" (FM50) harder zou zijn dan een pakje roomboter. En zelfs voor de huidige Transparant Prijs geldt dat de zachte wegingsfactoren en het eindoordeel van de jury geen strikt wetenschappelijk proces is dat tot een onontkoombare conclusie moet leiden. En dat geldt voor nog heel veel meer prijzen omdat zij een andere functie hebben dan die van een academische optelsom. Ze zijn bedoeld om een onderwerp te agenderen, levend te houden en om aan te moedigen. Het gekrakeel en tumult dat doorgaans losbarst over de al dan niet vermeende bevooroordeeldheid van de jury is hierbij eerder een mediagenieke wenselijkheid dan een argument ten nadele'.
Trouw heeft precies gedaan waar Edwin 2 maanden geleden voor pleitte. En nu is Edwin ineens uiterst negatief. Geheugenverlies? Of is Edwin bewerkt door de Siamese tweeling CBF-VFI? Het CBF en de VFI waren furieus over Trouw top-50. Net zo furieus als ze waren over het Keurmerk Goede Doelen. En net zo furieus als ze waren over Esther Jacobs en de Donateursvereniging. Esther heeft met de Transparantprijs transparantie op de kaart gezet. De geschiedenis leert dus dat een prijs heel goed kan werken. Dat vindt Edwin ook. Altans 2 maanden geleden.
Waarom is de gevestigde orde, lees het CBF en de VFI, steeds weer boos en vooral tegen. Zijn ze jaloers omdat de ideeën en initiatieven voor vernieuwingen steeds van anderen komen? Zijn ze bang om hun grip op de sector te verliezen? Is het in stand houden van hun organisatie het hoogste doel geworden? Dat het CBF en de VFI niet met vernieuwingen komen is op zich niet zo erg want mensen als Esther Jacobs, Irene Mol, Kellie Liket, Viola Lindeboom en Jos Verhoeven zorgen er wel voor. Wat wel erg is, is dat het CBF en de VFI vernieuwingen als meer transparantie, effectiever en efficiënter toezicht en een databank filantropie met alle macht proberen tegen te houden.
Het zou een prachtig kerstcadeau voor de sector zijn als het CBF en de VFI de vernieuwers gaan omarmen, constructief gaan samenwerken met de vernieuwers; en de creativiteit en energie van de vernieuwers gaan gebruiken om de sector vooruit te helpen. Echter ik ben bang dat zonder een duw in de rug Adri en Gosse ons niet gaan verblijden met zo'n cadeau. Dus directeuren en bestuurders van CBF-Keurhouders en VFI-leden neem uw verantwoordelijkheid! Spoor Adri en Gosse aan om samen met organisaties als het ECSP, CIGD en Stichting Keurmerk Goede Doelen serieus werk te maken van de Databank Filantropie, modern toezicht en impact.

Bart Hartman

Repliek 5 (hoofdredacteur FM en FM Weekly):

Beste Bart,
Ik ben altijd blij met discussie over relevante dossiers in onze sector en verwelkom je kritische reactie op mijn hoofdredactioneel commentaar van vorige week. Wie (elke week) de bal kaatst, mag hem ook een keer terug verwachten.

Als ik je brief goed lees is die niet zozeer aan mij als wel aan het bestuursestablishment gericht. Je sneaky suggestie dat ik daarvan een boodschappenjongen zou zijn, wil ik in de hitte van je gevecht met al die bestuurlijke en onbeweegbare mastodonten maar niet al te serieus nemen. Ik heb zelf in 't algemeen verbluffend weinig met het "wie-niet-voor-mij-is-is-tegen-mij-idioom". Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar soms heeft het bestuursestablishment ook wel eens gelijk (ja echt!). Dat ik op grond van dezelfde argumenten als anderen tot de conclusie kom dat de Top 50 van Trouw gewoon bagger is, heeft niets met mimicry, maar alles met gewoon gezond verstand te maken.

Dan wat betreft je Alzheimer-diagnose.

Ik deel in 't geheel niet je klaarblijkelijke opvatting dat mijn opinies gelijk te stellen zijn aan politieke standpunten van koepels en belangengroepen binnen de sector. Een journalistiek commentaar is geen partijprogramma of een in marmer gebeiteld manifest waarvoor draagvlak binnen de sector gezocht moet worden. Ik ben mijn eigen belangengroep N=1 en speel niet mee in jouw wedstrijd. Ik doe er wel graag verslag van. Mijn rol is die van vrij commentator en dit betekent dat ik zonder last of ruggespraak discussies entameer, onderwerpen agendeer in ongeveer 120 woorden.

Je vergelijking tussen mijn oproep twee maanden geleden om te streven naar een prijs in het kader van impactmeting en mijn kritiek op de Trouw Top 50 van vorige week, gaat werkelijk op alle punten zo mank als Nelis. Dank voor je uitvoerige citaat: als dat de tak is waarop je gaat zitten, zaag je jezelf af volgens mij.

Ik pleitte namelijk voor een aanmoedigings-prijs binnen de sector, juist zonder enige wetenschappelijke pretentie om het onderwerp "impact" te agenderen. De Trouw Top 50 claimt een wetenschappelijk onderbouwde, afrekenbare ranglijst te zijn als leidraad voor gevers. Dat zijn zelfs geen appels en peren (tenminste nog fruit). Not even close.

Toch bedankt voor je aandeel aan deze discussie. Ik ben benieuwd wat je vindt van mijn commentaar over impact van deze week. We delen daarin onze droom van een mooi kerstgeschenk, maar ik vrees dat Adri en Gosse voor jouw cold turkey zullen bedanken.

5, hoofdredacteur FM