Hevig verzet tegen conceptwet openbaarmaking grote giften

Er is breed verzet, niet alleen vanuit de sector, maar ook vanuit de media tegen een wet om namen van grootgevers publiek te maken.
Er is breed verzet, niet alleen vanuit de sector, maar ook vanuit de media tegen een wet om namen van grootgevers publiek te maken.
30 januari 2019
Nieuws | | Politiek en overheid

Er is vanuit de filantropiesector breed en groot verzet tegen het conceptwetsvoorstel ‘Transparantie maatschappelijke organisaties’. Het voorstel regelt kort samengevat dat een donateur van een gift van 15.000 euro of hoger met naam en toenaam vermeld moet worden op de website van de maatschappelijke organisatie die de gift heeft ontvangen. Koepels, maatschappelijke organisaties en ook de media (waaronder Trouw) vinden het voorstel onacceptabel en willen het zo snel mogelijk geheel van tafel. De Dikke Blauwe maakte een kleine selectie van reacties. 
 
►Lees ook de gekruide column van Edwin Venema: klik hier. 
 
Goede Doelen Nederland: ‘onacceptabel’
‘Dit conceptwetsvoorstel is onacceptabel en moet zo snel mogelijk van tafel’ zegt Jan van Berkel voorzitter Goede Doelen Nederland en bestuurslid van SBF. ‘Als dit voorstel wet wordt, vrezen wij dat dit donateurs afschrikt om nog grote bedragen te geven. Het voorstel is schadelijk voor hun privacy, hun veiligheid en de geefbereidheid in Nederland. Bijvoorbeeld: iemand die met HIV te maken heeft en twee ton per jaar schenkt aan het Aidsfonds, wil natuurlijk niet dat straks zijn buren dat ook weten. Of kun je als alleenstaande dame op leeftijd nog wel veilig over straat als iedereen weet dat jij elke maand grote bedragen schenkt aan verschillende goede doelen. Wanneer dit wetsvoorstel wet wordt is dat wel de nieuwe werkelijkheid. De overheid moet het vele goede werk van goede doelen koesteren en geen onnodige drempels opwerpen. Geven moeten mensen in stilte kunnen doen', zegt Jan van Berkel.
(Bronnen: Trouw/Goede Doelen Nederland) 
 
Trouw: ’een gedrocht’
Hoofdredactie en senior-redacteuren Trouw zijn het met de filantropiesector eens: Wetsvoorstel transparantie maatschappelijke organisaties is schieten met een kanon op een mug. Trouw: ‘Welke gevolgen heeft het voor het geefgedrag van mensen als hun gulle giften op de websites van de betrokken organisaties komt te staan, zoals het wetsvoorstel voorschrijft? Een deel van de donateurs zal er geen bezwaar tegen hebben: zij beschouwen openbaarmaking wellicht als een kans om hun reputatie op te poetsen. Maar er zullen evengoed potentiële gevers zijn die vinden dat je je niet op je donaties moet laten voorstaan en dat je een gift in stilte dient te doen. Aan dat nobele denken gaat het wetsvoorstel geheel voorbij.’
(Bron: Trouw)
 
FIN: ‘Schieten met een kanon op een mug’
De FIN is samen met de andere SBF-partners van mening dat dit schieten is met een kanon op een mug en vindt het wetsvoorstel onacceptabel. Het is onvoldoende duidelijk welk probleem het wetsvoorstel oplost. Gevreesd wordt dat de geefbereidheid zal afnemen en de Civil Society in Nederland wordt aangetast.
Op 2 november 2018 heeft de FIN in SBF-verband een gesprek met het MinJ&V gehad. De argumenten op basis waarvan wij dit wetsvoorstel afkeuren zijn met het ministerie gewisseld en in een gezamenlijke brief van SBF en een brede coalitie van partijen** samengevat. De belangrijkste bezwaren zijn: geen duidelijke probleemdefinitie: wat wil dit wetsvoorstel oplossen? schadelijk voor de privacy en veiligheid van individuen en de geefbereidheid in Nederland; onnodig omdat de goededoelensector een zelfregulerende transparante sector is, bijvoorbeeld door de vrijwillige toetsing aan de FIN Code Goed Bestuur; bestaande wet- en regelgeving bieden voldoende mogelijkheden om ongewenst gedrag tegen te gaan en transparantie te bevorderen; disproportioneel vanwege de administratieve lasten voor maatschappelijke organisaties; niet te handhaven en te controleren.
(Bron: Vereniging van Fondsen in Nederland)

Carel Kok (Terre des Hommes): ‘Hypocriet en onnodig’
Het openbaar maken van giften boven de 15.000 euro zal donateurs afschrikken. Uitgebuite kinderen zijn de dupe, betoogt Carel Kok, algemeen directeur van Terre des Hommesin een ingezonden stuk.
‘Alle maatschappelijke organisaties moeten straks de namen van grote gevers op hun website openbaar gaan maken. Ook Terre des Hommes. Wij zijn een organisatie die opkomt voor kinderen wereldwijd die slachtoffer zijn van uitbuiting. Seksueel, arbeidsmatig en anderszins. Een groot, schrijnend probleem, maar we boeken steeds meer succes dankzij onze technologieën om bijvoorbeeld loverboys en reizende kindermisbruikers op te sporen, en dankzij onze kennis van nazorg voor uitgebuite kinderen die zijn bevrijd.
Dit kunnen wij niet doen zonder giften. Van de overheid, en van grote vermogensfondsen en welvarende individuen. Ook van mensen en organisaties die dat willen doen op voorwaarde van anonimiteit, bijvoorbeeld omdat ze niet publiekelijk bekend willen staan als schenker of een toestroom van giftverzoeken vrezen. Dat betekent overigens niet dat we die giften niet controleren. Met grote gevers is er altijd contact, dat zoeken we bewust op en waar van toepassing controleren we hun gegevens via de Kamer van Koophandel. Dit zijn we wettelijk verplicht om praktijken van witwassen te voorkomen. Malafide schenkingen worden geweigerd. Deze maatregel is dus niet alleen hypocriet, maar ook onnodig. De vraag is of de overheid met deze wet haar doel: onwenselijke buitenlandse beïnvloeding controleren, bereikt. Of de uitgebuite kinderen die we met minder geld niet kunnen bereiken hiervan de dupe worden, is geen vraag maar een feit.’
(Bron: Trouw)
 
Telegraaf: ‘Goede doelen voelen zich bijvangst’
De organisaties voelen zich bijvangst van het plan van minister Dekker, die zijn pijlen vooral heeft gericht op organisaties die radicale of extremistische kanten op gestuurd kunnen worden.
Van Berkel (Goede Doelen Nederland) kraakt harde noten over Dekkers plan: ‘Dit wetsvoorstel is een directe bedreiging voor het vele goede werk van goede doelen, vermogensfondsen en kerkgenootschappen. Met begrip voor het beoogde doel, is deze vergaande publicatieplicht een typisch geval van schieten met een kanon op een mug.’
Sabine de Wijkerslooth-Lhoëst, expert op het gebied van goede doelen bij belastingadvieskantoor EY, begrijpt de zorgen van SBF: ‘Nu gaat de buurman ook ineens zien wat je geeft. Als iedereen hier inzicht in krijgt, worden deze donateurs straks overspoeld met bedelbrieven van andere organisaties.’
De transparantie kan donateurs gaan afschrikken, zegt De Wijkerslooth-Lhoëst. ‘Ik zou me heel goed kunnen voorstellen dat gevers zich hierdoor terugtrekken. Of bijvoorbeeld hun donatie terugschroeven tot 14.999 euro.’ De expert snapt niet waarom deze informatie online moet worden gezet. ‘Je kunt de organisaties vragen om de gegevens rondom grote giften naar de fiscus te sturen. Dan kun je meteen controleren of het goed zit met de giftenaftrek.’
(Bron: Telegraaf)


Reageert u op de volgende stelling:
Het belang van openbare orde en veiligheid is vele malen groter dan de filantropische opbrengsten van major donors. Het protest van de filantropiesector is derhalve onterecht. Eens? Oneens? U ziet het genuanceerder?
Stuur uw reactie naar: media@lenthe.nl
2/2