Factchecking: Rutte prijst goed doend Nederland in Buitenhof

‘Nederland telt het grootste aantal vrijwilligers ter wereld na Denemarken en wij geven het meeste aan goede doelen’. Met deze uitspraken van Mark Rutte in het discussieprogramma Buitenhof van zondag 15 januari was het enthousiasme van de premier over ons land groter dan zijn feitenkennis: die was niet geheel accuraat, maar de stootrichting was wel juist. Nederland scoort op beide fronten internationaal uitstekend.
 
Populisme
Een uur lang werd premier Rutte in Buitenhof ondervraagd over het politieke jaar 2017, over de campagne, zijn VVD, duurzaamheid en het populisme van deze tijd. Wat wil hij de komende jaren met Nederland? En hoe wil hij specifiek als liberaal de komende jaren accenten gaan leggen? Maakt hij zich zorgen over de deze week aantredende regering van president Trump? En met wie wil hij zelf straks gaan regeren?
 
World Giving Index
In reactie op de vele negatieve gedachten over Nederland, hanteerde Rutte twee argumenten om juist de kracht van sociale cohesie en solidariteit te illustreren. ‘Nederlanders geven meer aan goede doelen dan waar ook ter wereld’, was een uitspraak. Ook deze strookt niet met de feiten. Filantropiehoogleraar René Bekkers onlangs in De Dikke Blauwe op de vraag of Nederlanders een genereus volk zijn: ‘Nederland staat nummer 7 op de World Giving Index en bezet mondiaal de derde plaats in geven van geld aan goede doelen. Nee: we geven kleine bedragen aan het goede doel. De gemiddelde jaarlijkse gift per huishouden van 200 euro wordt ernstig vertekend door de 80-20-regel: de mediaan voor een huishouden komt daardoor op 75 euro jaarlijks. Het totale geefbedrag in Nederland bedraagt slechts 0,8% van het BBP. We weten het niet: wat is veel of weinig? We hebben domweg (nog) geen vergelijkbare data over het geefbedrag aan goede doelen over de wereld, laat staan in Europa.’
 
Geven In Nederland
Dan: Nederland zou het grootste aantal vrijwilligers ter wereld hebben op Denemarken na. Klopt die bewering?
Exacte gegevens over het aantal vrijwilligers in Nederland zelf zijn al lastig te geven omdat de cijfers per onderzoek wisselen, afhankelijk van de vraagstelling en timing van het onderzoek. Internationale vergelijking is daarom al helemaal problematisch.
Uit het tweejaarlijks onderzoek Geven in Nederland 2015 blijkt dat in 2014, 37% van de Nederlanders minstens één keer per jaar vrijwilligerswerk deed voor een maatschappelijke organisatie (R. Bekkers & T Schuyt  & B. Gouwenberg, GIN 2015). In 2015 berekent het CBS dat 49% van de Nederlanders minimaal een keer per jaar vrijwilligerswerk verricht.
 
Mondiaal in de kopgroep
Hoogleraar Volunteering, Civil Society and Businesses (Erasmus) Lucas Meijs desgevraagd: ‘Ik ken dat lijstje van Rutte niet. Hij heeft wel gelijk dat Nederland internationaal goed scoort, maar de VS komt bij een internationale vergelijking eerder naar voren dan Denemarken.’
De jaarlijkse World Giving Index (zie ook hierna) kent een top 10 van landen op basis van absolute aantallen vrijwilligers per land. Die lijst wordt aangevoerd door India, met de VS op de tweede plaats. Nederland staat met 17 miljoen inwoners en ongeveer de helft aan vrijwilligers uiteraard niet in dit lijstje met absolute aantallen, maar met een vrijwilligersparticipatie van bijna 50% staat ons land land mondiaal in de kopgroep.
 
♦Bekijk het interview; de uitspraken zijn te horen vanaf minuut 46:36: klik hier
♦Lees het artikel ‘Frequently Unanswered Questions’ van prof. dr. René Bekkers: klik hier
 

---

►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.