Verantwoord?

‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’- dat is toch hetzelfde als sponsoring? Ondanks verwoede pogingen van enkele sprekers en discussieleider dat te voorkomen, leek het op het seminar van PWC toch vooral weer over het altijd en eeuwige tekort aan geld te gaan. Natuurlijk is geld een basisbehoefte van organisaties die goed willen doen en gelukkig kan het mes aan twee kanten snijden. Zowel de marketingmensen van die organisaties als van bedrijven zijn op zoek naar situaties waarin wederzijds geldelijk gewin het eigenlijke doel is. “Win-win” heet het dan, en daar is echt helemaal niets mis mee. Fantastisch zelfs! Maar de samenwerking is nogal beperkt en het heeft weinig te maken met ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’!
Toch heeft die uitdrukking óók zo z’n beperking. Ik had me eigenlijk nooit gerealiseerd hoe bekrompen je deze inmiddels zo ingeburgerde formule ook kunt verstaan. En dat zit ‘m vooral in het woord ‘verantwoord’. Want wie oordeelt over de vraag of het ondernemen verantwoord is? De onderneming zelf natuurlijk, maar dat is een koekje van eigen deeg.  En wie bepaalt de normen en criteria? Maatschappelijk verantwoord ondernemen kan makkelijk een vrijblijvende en passieve aangelegenheid worden, die gemakkelijk leidt tot minimalistisch gedrag “omdat het nu eenmaal van je verwacht wordt”. Een doekje voor het bloeden.

Ik voel me meer aangesproken door de kreet van PWC: social responsibility. Niet verantwoord, maar verantwoordelijkheid. Die neem je, daar sta je voor, daar werk je consequent en consistent aan en mee, maak je tijd en geld voor vrij. Actief en pro-actief. De benefits voor je onderneming zijn weliswaar minder meetbaar in geld, maar dat is ook niet je eerste doelstelling. De organisatie mag er beter van worden, móet er beter van worden, maar niet persé in geld.
Gelukkig zijn er al vele voorbeelden van samenwerkingen die uit maatschappelijke verantwoordelijkheid. Om er een paar te noemen: TPG en het World Food Programme, Gamma en het WNF, Wavin en Unicef. En laten we wel zijn: de grote maatschappelijke problemen kunnen alleen maar in samenwerking aangepakt worden. Een samenwerking waarin bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties als partners op gelijk niveau optrekken en ieder hun rol spelen. Dat is pas echt verantwoord!