Over je schaduw heen springen

30 januari 2020
Nieuws | | Goede doelen

De afgelopen jaren sprongen politici zo vaak over hun eigen schaduw heen, dat deze uitdrukking al een keer tot de irritantste taalvorm werd verkozen. Permiteer me dat ik die uitdrukking tóch nog een keer gebruik, want de betekenis hiervan is an sich prachtig (volgens het woordenboek: ‘voorbijgaan aan zijn of haar eigenbelang, afzien van persoonlijke belangen en gevoeligheden’). Bovendien triggert de actualiteit tot het aanhalen van deze term; de aangekondigde fusie van Goede Doelen Nederland (branchevereniging maatschappelijke organisaties) en Nederland Filantropieland (kennisplatform en beroepsvereniging fondsenwervers) is immers een schoolvoorbeeld van ‘over je schaduw heen springen’. Chapeau derhalve voor bestuurders Van Berkel en Van Rooij en hun directeuren Plug, Bosma en Petit!

Wat mij betreft is dit de boost voor verdere fusies van koepel- en belangenorganisaties in de wereld van goed doen. Laten we reëel zijn. Allereerst, de tijden van verzuiling zijn voorbij. U weet wel, vroeger had ieder dorp een Rooms-Katholieke geitenfokkersbond en natuurlijk ook een socialistische en een protestant-christelijke pendant. In Goede Doelenland is die verzuiling echter nog volop gaande met een veelheid aan instituties, met een tsunami aan afkortingen. Een kleine rondgang leert dat zelfs aangesloten leden van de betreffende clubs het onderscheidend vermogen ten opzichte van de andere organisaties amper kunnen benoemen. Dat is alleen nog weggelegd voor de ultieme insiders. Overlappende belangen en dan óók nog personele unies – we zien bestuurders die in zo’n beetje in alle clubs actief zijn – maken het er niet duidelijker op. Laat staan in de buitenwereld, waar de energie op gericht zou moeten zijn. Deze bestuurlijke versplintering moet maar eens afgelopen zijn - tijd voor fusie(s)! Samen een vuist maken, in plaats van ruimte geven aan de schriftgeleerden die vooral aandacht hebben op voor wat scheidt in plaats van bindt.

Immers: laten we (zonder valse bescheidenheid) concluderen dat goede doelen essentieel zijn geworden in het zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken in binnen- en buitenland, onder meer op het gebied van gezondheid, internationale hulp, natuur, kunst en cultuur. Meer en meer zijn zij een belangrijk fundament in de samenleving geworden, zeker nu de overheid zich vooral richt op kerntaken. Nu is het belang van de sector enerzijds sterk toegenomen, anderzijds is de ‘bemoeienis’ van de overheid disproportioneel gegroeid. Ondanks liefdevolle woorden zijn de daden anders – en worden steeds meer belemmeringen opgeworpen voor goede doelen om effectieve maatschappelijk ondernemers te blijven. Niet écht een steun in de rug, zou je eufemistisch mogen zeggen! Een krachtige belangenvertegenwoordiger is dan ook een belangrijke antipode in tijden van effectbejag en kortetermijnpolitiek. En dat bereiken we alleen als we de krachten écht bundelen.

In plaats van in eigen kring te divergeren zouden we in moeten zetten op, bijvoorbeeld, het lidmaatschap van MKB-Nederland. Krachten bundelen buiten de deur. En laten we dan ook een zetel in de SER verwerven. De energie naar buiten, zodat private clubs die de publieke zaak dienen in de polder ook ècht gezien gaan worden.