Lokaal maakt het helemaal. Misschien.

Vorige week donderdag werd op een energiek congres een hernieuwde poging gedaan om het fenomeen van de lokale fondsen in Nederland een impuls te geven. De aftrap van twee jaar geleden bleek een valse start: er werd sindsdien nauwelijks nog iets vernomen van deze ‘gemeenschapsfondsen’. De omstandigheden lijken nu gunstiger: er is focus van zowel sector als overheid en er worden mensen en middelen vrijgemaakt door een nieuwe stichting voor een projectbureau dat als vliegwiel moet gaan fungeren.

Gemeenschapsfondsen of lokale fondsen zijn feitelijk pools van lokaal bijeengebracht geld, van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Het geld, maar ook betrokken vrijwilligers, worden ingezet voor het algemeen nut in dezelfde gemeenschap. Het idee van de community foundations komt van origine uit de Angelsaksische wereld, maar de laatste vijftien jaar is het lokale fonds ook in Europa sterk in opkomst (Duitsland, Italië). Maar niet in Nederland. Waarom eigenlijk niet?

Na veertig jaar verzorgingsstaat mochten we niet verwachten dat deze vorm van burgerinitiatief opeens breed omarmd wordt. Lokale fondsen vragen om het doorbreken van ingesleten silodenken over opzet, uitvoering en financiering van projecten die de gemeenschap ten goede komen. Dat geldt zowel voor de overheden als voor de ngo’s en lokale ondernemers, die nu gedwongen worden tot inventiever arrangementen. En daarbij gaat het lang niet altijd om een tekort aan munten, maar eerder om een tekort aan makelaars.

De grootste uitdaging om lokale initiatieven succesvol te maken is om al die goede wil, bedoelingen, en energie zodanig aan elkaar te knopen en te regisseren, dat er werkelijk iets van de grond komt.
Het gaat dus om lokaal maatwerk om te voorkomen dat er nieuwe vergadertijgers ontstaan of geldpotjes op grote afstand van de lokale gemeenschap, die uit arrenmoede zelf op zoek moeten naar zinvolle besteding.

Lukt het al die klippen te omzeilen, dan geldt zeker dat de trend ‘lokaal maakt het helemaal’ echt zal doorzetten.

Lees het uitgebreide verslag van het congres over lokale fondsen: klik hier.
Lees het interview met Pierre van Hedel, voorzitter Stichting Lokale Fondsen Nederland: klik hier.
Meer over gemeenschapsfondsen in ‘De Dikke Blauwe’: bestel direct een exemplaar.