Hulpsector houdt bestaande beleid integriteit opnieuw tegen het licht

In een gezamenlijk statement beloven de koepels Partos, Goede Doelen Nederland, Dutch Relief Alliance en SHO/Giro555 om het bestaande integriteitsbeleid opnieuw tegen het licht te houden en waar nodig te verscherpen. Het statement volgt op de berichten over sexueel ontoelaatbaar gedrag van hulpverleners van onder andere Oxfam, Artsen zonder Grenzen, Save the Cildren en Plan International. De sector gaat ook bekijken of er meldpunten voor wangedrag in crisisgebieden gecreëeerd kunnen worden. 

Gedragscodes en vertrouwenspersonen

In het statement verklaren de koepels dat in de sector volgens hen in de afgelopen decennia al diverse maatregelen zijn genomen om wangedrag te voorkomen. Zij schrijven: ‘De door hulporganisaties onderschreven Core Humanitarian Standard geeft duidelijke regels. In Nederland kennen we, naast de gedragscode zoals branchevereniging Partos die voor haar leden verplicht stelt, in het CBF een toezichthouder met strenge kwaliteitseisen. Individuele organisaties hebben daarnaast eigen gedragscodes en vertrouwenspersonen, alsook interne meldpunten. Medewerkers moeten vaak een Verklaring Omtrent Gedrag overleggen en trainingen volgen. Desondanks worden de bestaande maatregelen in sommige gevallen niet voldoende nageleefd. Daarom houden hulporganisaties hun bestaande beleid opnieuw tegen het licht en verscherpen dit waar nodig.’

Meldpunten in crisisgebieden

Het Oxfam-schandaal, en in het kielzog daarvan meldingen van wangedrag bij nog meer internationale hulporganisaties, heeft duidelijk gemaakt dat de bestaande maatregelen mogelijk onvoldoende zijn. De koepels stellen derhalve: ‘Daarnaast kijken wij als sector gezamenlijk naar wat we meer kunnen doen om dergelijke misstanden te voorkomen. Hierbij staat voorop dat het beleid daadwerkelijk wordt nageleefd. Dit betekent: beter toezicht op de naleving van het integriteitsbeleid, beter antecedentenonderzoek, transparant zijn over aanwezig beleid en voorvallen binnen de organisatie, en het onderling delen van best practices. Bij iedereen moet het bovendien bekend zijn waar misstanden gemeld kunnen worden. We bekijken de mogelijkheid om ook dergelijke meldpunten in crisisgebieden te creëren. Op die manier kunnen organisaties nog tijdiger en adequater handelen.’

Pittige brief van minister Kaag

Zoals eerder al aangekondigd gaan de koepels hierover binnenkort ook in gesprek met Minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Zij volgt naar aanleiding van de Oxfam-affaire een zero tolerancebeleid voor organisaties die van de overheid subisidie ontvangen en stuurde hierover een pittige brief aan branchevereniging Partos, de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO), de Dutch Relief Alliance (DRA) en het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Kaag eist in deze brief ook per direct waarborgen en zegt dat ze in contracten met hulporganisaties protocollen over integriteit wil opnemen.

Steunbetuigingen

In hun statement wijzen de koepels ook op behoud van steun voor de ontwikkelingsorganisaties: ‘Ondertussen voelen wij ons gesterkt door de vele steunbetuigingen die hulporganisaties momenteel ontvangen. Gelukkig zien veel mensen het belang van noodhulp en ontwikkelingssamenwerking. Het werk van hulporganisaties in deze gebieden is immers van levensbelang en daarmee onmisbaar.’