Social impact investing: inkoppertje voor bedrijfsfondsen?

Foto: Duy Pham/Unsplash
Foto: Duy Pham/Unsplash
27 mei 2021
Opinie | | Corporate Foundations Forum

Het investeren met als doelstelling maatschappelijke winst te boeken, past bij uitstek bij bedrijfsfondsen, dus waarom doen niet alle bedrijfsfondsen al aan social impact investing? DDB-expert Margot Cooijmans reflecteert op deze vraag.
 
Omdat ik inmiddels 24 jaar professioneel bezig ben met maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), intrigeert deze vraag me: ‘Het investeren met als doelstelling maatschappelijke winst te boeken, past bij uitstek bij bedrijfsfondsen, dus waarom doen niet alle bedrijfsfondsen al aan social impact investing?’ Niet in de laatste plaats vanwege het woordje ‘al’ in de vraagstelling, dat de gedachte inhoudt dat het in elk geval die kant op moet.
 
Bedrijven worden aangekeken op hun oplossend vermogen voor een aantal maatschappelijke vraagstukken. MVO (CSR) is meer dan liefdadigheid, het maakt idealiter integraal onderdeel uit van de kernactiviteiten van de organisatie, vertaald naar effecten in de sociale, ecologische en economische dimensie, lokaal, nationaal en internationaal. De maatschappelijke waarde komt dan tot uiting in het bewust richten van de ondernemingsactiviteiten op waardecreatie in drie dimensies - winst (profit), mensen (people) en milieu (planet) - en is daarmee gericht op een bijdrage aan de maatschappelijke welvaart op lange termijn. De kracht van bedrijven zit niet zozeer in geld, maar in hun expertise, in technologie, oplossingsgerichtheid en mensen.
 
De oprichting van een bedrijfsfonds/foundation begint echter vaak wel met liefdadigheid: het bundelen van de maatschappelijke activiteiten van het bedrijf die buiten de core-business liggen: sponsorschappen, niet-commerciële maatschappelijke ondersteuning, donaties, goed doen in projecten, vrijwilligerswerk. Vanuit die invalshoek is het niet logisch om te ‘investeren’ omdat dergelijke projecten geen financieel rendement opleveren. Dat is ook niet de doelstelling. Doelstelling van liefdadigheid is, naast een positieve relatie met stakeholders, maatschappelijk iets te kunnen betekenen. Dat kan prima met donaties. Dat is een reden dat veel bedrijfsfondsen niet stappen in ‘investeren’.
 
Echter, professionalisering van de maatschappelijke dimensie van het bedrijf gaat vaak gepaard met de overtuiging dat bedrijven een rol van betekenis kunnen spelen in maatschappelijke vraagstukken, en dat het bedrijf bewust en structureel inhoud geeft aan zijn maatschappelijke rol, op een wijze die verder gaat dan de wet verplicht, en die leidt tot toegevoegde waarde voor bedrijf én maatschappij. Dat is een rol die het bedrijf moet invullen, maar het bedrijfsfonds (de corporate foundation) kan hierin ook een rol spelen: in plaats van donaties, kan het via social impact investing kleine modellen testen, die een blijvende verandering kunnen bewerkstelligen in het maatschappelijke vraagstuk. Modellen met een tweevoudige return on investment, maatschappelijk en financieel, zodat het budget meermaals kan worden ingezet, voor meer impact. De doelstelling is dan niet om er geld mee te verdienen, maar om de modellen zelf-bedruipend en onafhankelijk van donaties te maken. Hierbij wordt vaak gewerkt met social entrepreneurs. Vanwege de onzekerheid van de (innovatieve) oplossing, kan het risico hoog zijn. Voor dergelijke hoog risicodragende en initieel laag renderende start-ups is nog niet veel investeringsanimo buiten een handvol experimenterende bedrijfsfondsen, maar die groep groeit wel. 
 
Dit is een heel andere beweging dan social impact investing door investeringsmaatschappijen, die primair gedreven worden door beleggingsrendement. Het investeren – met als doel een stevig financieel rendement – gebeurt dan vaak in start ups waar het risico al van is geweken, die zichzelf al bewezen hebben en die een minder negatief, of positief effect hebben op de maatschappij of het milieu. Impact is dan niet de fundamentele drijfveer. 

Margot Cooijmans is directeur van de Philips Foundation. Ze is aan De Dikke Blauwe verbonden als DDB Expert Corporate Foundations en ze is lid van de Programmacommissie van Corporate Foundations Forum. 

►Wilt u meer bijdragen lezen van Margot Cooijmans? klik hier