Gemeinschaft oder Gesellschaft?

27 augustus 2008
Opinie | | Filantropie


De angst dat ‘de gemeenschap' wordt vermorzeld door ‘de maatschappij' is niet nieuw. Ferdinand Tönnies formuleerde ‘m als een van de eersten al in 1887 in zijn werk "Gemeinschaft und Gesellschaft". Het heet in de sociologie dat Tönnies' tweedeling in onbruik is geraakt, maar nog altijd is de hoop gevestigd op iets als Gemeinschaft: de sociale verbanden die mensen zelf, bottom-up, creëren. Zo geformuleerd behoren op filantropie gerichte private organisaties toch moeiteloos tot de Gemeinschaft. Of de "civil society", zo u wilt. In ieder geval als domein van de " burgers" en niet van "het systeem". Zou je denken. In april leverde onderzoeksbureau Regioplan (Ernst&Young) een rapport op aan het ministerie van VROM over de veranderende civil society en hoe die beter te benaderen door de overheid (VROM in dit geval). De onderzoekers presteren het om goede doelen en vermogensfondsen, het kern-dna van de Gemeinschaft, vrijwel volledig onbenoemd te laten. Een blunder ? Ik vrees dat het misschien nog wel veel erger is: de onderzoekers percipiëren "goede doelen" helemaal niet (meer) als behorend tot de civil society of de Gemeinschaft. Met name de grote goede doelen (zeg maar: de achterban van de VFI) behoren in hun optiek al geruisloos tot de Gesellschaft. En daarmee komt gelijk het belangrijkste huiswerk voor een groot deel van onze sector in alle urgentie naar voren: als de donder zorgen dat u (weer) als organisch onderdeel van de Gemeinschaft wordt gepercipieerd. Alleen met draagvlak in de Gemeinschaft zelf is uw voortbestaan verzekerd.

Het onderzoek "Verkenning Civil Society" kunt u hier downloaden