Crisis tempert optimisme van fondswervend Europa

Hoewel fondswervende non-profits in Europa opvallend conjunctuurongevoelig zijn gebleven in het afgelopen decennium, lijkt de aanhoudende economische crisis van de afgelopen jaren toch een flinke deuk in het zelfvertrouwen te hebben geslagen. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek onder 17 Europese koepels – onder andere de Nederlandse VFI - aangesloten bij de European Fundraising Association (EFA). Nog maar een kwart van de aangesloten leden verwacht dat 2013 meer inkomsten zal opleveren dan vorig jaar. Dat is wel eens anders geweest.

De koepel der fondsenwervende koepels in Europa, de EFA, hield eind 2012 een uitgebreide enquête onder haar leden. EFA representeert meer dan duizend fondswervende organisaties en bijna negenduizend individuele fondsenwervers in 26 Europese landen. Uiteindelijk leverden 17 Europese landen hun cijfers in, inclusief een terugblik op het afgelopen decennium en een voorzichtige blik in de glazen bol.

Traditionele middelen
Het is niet allemaal somberte dat de klok slaat. Driekwart van de nationale fondswervende koepels, waaronder ook de Nederlandse VFI, rapporteert dat zelfs op de piek van de mondiale economische crisis, de inkomsten op hetzelfde peil bleven of zelfs toenamen. De middelen die daarvoor werden ingezet zijn, ondanks alle technologische ontwikkelingen, gemiddeld nog erg traditioneel: direct mail (een derde van de EFA-leden zet hierop nog steeds zwaar in), collectes en geldgevende fondsen genereren het leeuwendeel van de inkomsten.

Armoedebestrijding, gezondheidszorg en internationale samenwerking zijn de doelen die het populairst zijn onder Europese gevers. Het merendeel van de Europese landen stimuleert deze giften ook fiscaal.

Professionalisering
Een opvallende uitkomst van dit grootschalige onderzoek is dat fondswervend Europa een groot deel van haar successen toeschrijft aan de voortschrijdende professionalisering. Tegelijkertijd echter uiten veel landen hun zorgen juist over een gebrek aan vaardigheden in de seniorrangen van de fondsenwervers. Daarnaast worden ook de (toenemende) beperkingen aan collectes genoemd als punt van aandacht.

Transparantie
Fondswervend Europa ziet nog een duidelijke trend: gevers stellen steeds hogere eisen aan fondswervende organisaties als het gaat om transparantie en efficiency. Door de sterke opkomst en het gebruik van social media uiten gevers ook steeds meer hun mening over het vertrouwen dat zij in fondswervende organisaties stellen. Veel van die organisaties maken zich er zorgen over of zij wel aan die stijgende verwachtingen kunnen (blijven) voldoen.

Belangrijkste uitkomsten EFA-onderzoek
De populairste doelen
1.Armoede 70.6%
2.Gezondheidszorg en -onderzoek 70.6%
3.Internationaal 41.2%
4.Religieus 35.3%
5.Onderwijs 29.4%
6.Burgerschap/gemeenschapsfondsen 11.8%
7.Sport 11.8%
8.Milieu 11.8%
9.Kunsten, cultuur, wetenschap 5.9%
10.Dieren(welzijn) 5.9%
11.Nooddiensten en leger 5.9%

Fondswervingsmethoden die het meeste inkomen genereren
1.Direct mail: 35.3%
2.Collectes/acties (contante giften en face-to-face): 23.5%
3.Major donors zoals geldgevende stichtingen: 17.6%

Hoe de economische crisis van invloed was op fondsenwerving binnen de Eurozone
1.Gedurende de crisis zijn de meeste organisaties erin geslaagd hun inkomen van jaar tot jaar te vergroten (23.5% van respons)
2. Gedurende de crisis zijn de meeste organisaties erin geslaagd hun inkomen op hetzelfde peil te houden (41.2% van respons)
3. Gedurende de crisis is het merendeel van de organisaties in inkomen achteruitgegaan (29.4% van respons)\
4.Weet het niet (5.9% van respons)

Top 5 van factoren die fondsenwerving positief beïnvloed hebben
1. Meer professionalisme binnen de sector (ontwikkelen vaardigheden, opleidingsniveau): 88.2%
2.Technologische ontwikkelingen (mobiel, SMS en online fundraising): 52.9%
3.Samenwerking met bedrijven: 47.1%
4.Grotere media-aandacht: 29.4%
5.Meer innovatie in fondsenwerving, juist onder druk van de economische crisis: 23.5%

Factoren die fondsenwerving belemmerd hebben
1.Een gebrek aan fondsenwervingsvaardigheden: 41.2%
2.Beperkingen aan vergunningen voor publieke acties: 29.4%
3.Mondiale economische crisis: 29.4%
4.Aftrekbaarheid van giften aan goede doelen: 29.4%
5.Beperkingen aan marketing: 23.5%
6.Bezuinigingen van bedrijven: 23.5%
7.Verminderd publieksvertrouwen: 17.6%
8.Verminderde inkomsten uit fondsgevende fondsen: 17.6%
9.BTW-regelgeving: 17.6%
10.Overige factoren: 11.8%

Grootste zorgen voor de toekomst van fondsenwerving op een schaal van 1 tot 3)
1.Continued global economic instability: 2.47
2.Donor demands for greater transparency and accountability from charities: 2.41
3.Public trust in charities: 2.29
4.Restrictive fundraising regulation at a national level:
6.The cost of VAT for charities: 1.88
7.Restrictive fundraising regulation at a central EU level: 1.71