SBF-voorstellen verbetering giftenaftrek en ANBI-stelsel op een rijtje

In het rapport ‘Beter Geven’ doet suparakoepel Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) een aantal aanbevelingen om de huidige regels voor giftenaftrek en het ANBI-stelsel te verbeteren. Tjarko Denekamp, specialist Schenken & Erven bij ABNAmro MeesPierson, gaf onlangs in Financial Focus een handig overzicht van de vijf belangrijkste aanbevelingen.
 
Al geruime tijd staat de regeling voor de giftenaftrek ter discussie. De regeling zou te fraudegevoelig zijn. De SBF is echter sterk gekant tegen afschaffing: die zou een ‘substantiële daling van donaties’ tot gevolg hebben. Beter is het de huidige regelgeving te vereenvoudigen en te versterken, meent de SBF-commissie die verantwoordelijk is voor het rapport ‘Beter Geven’. Dat rapport werd eind 2020 door Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de commissie, overhandigd aan staatssecretaris Vijlbrief. 
 
Overzicht
Denekamp zette de belangrijkste vijf adviezen op een rijtje:

1. Giften in natura zouden gevoelig zijn voor fraude. Aan giften in natura boven een bepaald bedrag zou daarom ‘een eis gesteld moeten worden voor onafhankelijke taxatie of een andere schriftelijke onderbouwing van de waarde’. Dat heeft het kabinet voorgesteld na evaluatie van het rapport. De Commissie ondersteunt dit voorstel; de evaluatie spreekt daarbij van een bedrag vanaf €500, de Commissie adviseert een bedrag van €2500.
 
2.  In de inkomstenbelasting moet het goede doel worden genoemd waaraan is gedoneerd. Volgens Denekamp gaat dit vaak mis en wordt er daarom voorgesteld om een slim invulveld te maken, zodat gebruikers alleen instellingen uit de ANBI-lijst kunnen selecteren. Het is dan niet meer mogelijk om een naam bijvoorbeeld verkeerd te spellen. Een samenhangend idee zou zijn dat goede doelen donaties die zij ontvangen, doorgeven aan de Belastingdienst. Dan kunnen ze worden opgenomen in de vooraf ingevulde aangifte. Hierover zou eerst een proef moeten starten met periodieke giften.
 
3. Contante giften bleken eveneens fraudegevoelig; in een eerder artikel wees Denekamp er dan ook op dat per 1 januari 2021 ‘giften in contanten niet meer in aftrek mogen worden gebracht’. De Commissie is het daarmee eens.
 
4. Daarnaast sprak Denekamp al eerder over de discussie over het vereiste van 1% sterfkans als er sprake is van twee schenkers. De kern van de zaak zou zijn ‘dat een periodieke schenking (en dus de giftenaftrek) ter discussie zou komen te staan als er sprake is van twee schenkers’. Dat zou ook het geval zijn als dat een echtpaar is, dat ‘is getrouwd in de algehele gemeenschap van goederen en de schenking uit het gezamenlijke vermogen komt’. De Commissie stelt daarom voor het vereiste van de 1% sterftekans te laten vervallen.
 
5. Niet alleen de inkomstenbelasting, maar ook de vennootschapbelasting kent volgens Denekamp een giftenaftrek. Een BV zou ‘jaarlijks aftrekbare giften tot 50% van de winst met een maximum van €100.000 in mindering mogen brengen op de winst’. Maar bij BV’s met een directeur-grootaandeelhouder zou er een discussie kunnen ontstaan over de vraag wie de schenker eigenlijk is. Denekamp: ‘Momenteel is het beleid dat schenkingen binnen de genoemde grenzen als schenkingen van de BV worden gezien. Bij hogere schenkingen worden die mogelijk gezien als een schenking door de directeur-aandeelhouder. De Commissie stelt daarom voor om giften die niet ten goede komen aan de directeur-aandeelhouder, altijd aan de BV toe te rekenen en de plafonds van 50% en €100.000 in de giftenaftrek te laten vervallen.’
 
Conclusie
‘Wat mij betreft legt de Commissie de vinger precies op de gevoelige plekken’, concludeert Denekamp. ‘De giftenaftrek is nuttig, waarbij de aftrekbeperking voor donateurs met de hoogste inkomens al in gang is gezet.’ Dat zou tegemoetkomen aan de kritiek dat ‘de giftenaftrek hoofdzakelijk ten goede komt aan de hoogste inkomens’. Denekamp vindt het een goede zaak als de regeling minder fraudegevoelig gemaakt kan worden en discussies over bijzaken eruit gehaald worden. ‘Het zou mooi zijn als men snel doorpakt, zodat we bij het onderwerp schenken aan goede doelen niet te veel worden afgeleid door discussies in de fiscale regelgeving’, aldus Denekamp.
 
Bron: Financial Focus
Lees ook: ‘IB2020: handig overzicht regels omtrent aftrekbaarheid giften voor de donateur’