Aandeelhouders fossiele industrie laatste hoop klimaatcrisis

29 september 2022
Opinie | | De Dikke Blauwe

In het magazine zijn in de column van Mark van Baal, tussen pagina 38 en 41, een aantal regels weggevallen. Daarom hierbij nogmaals de complete column. 

Na een aantal magere jaren maken olie- en gasconcerns weer megawinsten. Ze zullen daarom blijven vasthouden aan hun lucratieve maar verwoestende businessmodel. Tenzij de aandeelhouders ingrijpen.

Hittegolven, bosbranden, uitdrogende rivieren en een oorlog. We konden deze zomer niet heen om de gevolgen van klimaatverandering en de met olie- en gasroebels gefinancierde oorlog in Oekraïne. De klimaatcrisis en deze oorlog zijn het gevolg van onze verslaving aan fossiele brandstoffen.

Intussen zijn de technologie en de publieke en politieke wil om fossiele brandstoffen te vervangen
door duurzame energiebronnen ruim voorhanden. De tijd dringt en olie- en gasmultinationals hebben de sleutel in handen. Zij hebben de ingenieurs, de miljarden en de wereldwijde marktmacht om de wereld te laten overschakelen op hernieuwbare energiebronnen. Dus wat stellen olie- en gasconcerns voor? Naar meer olie- en gas gaan boren. Was dit maar een overdrijving, maar dit is precies wat de fossiele industrie voorstelt. ‘De wereld heeft nieuwe olie en gas nodig,’ zei bijvoorbeeld Shell CEO Ben van Beurden in een toelichting op de recordwinsten in het tweede kwartaal.

Zou het niet geweldig zijn als ze de torenhoge winsten massaal in duurzame energiebronnen zouden investeren? Hiermee maken energiebedrijven zich minder kwetsbaar voor een onvermijdelijke daling van de olieprijs, pakken ze de klimaatcrisis aan én helpen ze Europa onafhankelijk van Russische fossiele brandstoffen te worden.

Helaas is de top van de olie-industrie met de hoge olieprijs en torenhoge winsten weer helemaal terug in zijn comfortzone. Ze zijn vastbesloten om door te gaan met het meer dan honderd jaar oude businessmodel waar ze zo goed in zijn: fossiele brandstoffen omzetten in oliedollars.

Rentmeesters van de wereldeconomie
Beleggers hebben echter niet de luxe om alleen naar het kortetermijnbe- lang van Big Oil te kijken. Zij kijken naar het langetermijnbelang van hun gehele portfolio met aandelen in bedrijven in alle sectoren van de wereldeconomie. In een wereld met een stijgende zeespiegel, bosbranden, extreem weer en andere klimaatschade is het lastig winst maken. De klimaatcrisis bedreigt
dan ook duizenden miljarden aan beleggingen, waarmee bijvoorbeeld pensioengelden in gevaar komen. Dat maakt beleggers die zichzelf zien als ‘rentmeesters van de wereldeconomie’, vastberaden om klimaatverandering te beperken tot 1,5°C.

Om deze reden hebben de tien grootste Nederlandse beleggers op de aandeelhoudersvergadering in mei gestemd tegen Shells huidige beleid en voor de Follow This klimaatresolutie die vraagt om een beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Follow This is de groep van ruim 8,500 groene aan- deelhouders die samen met grote beleggers olie- en gasbedrijven aanspoort om van koers te veranderen, zodat ze het klimaatakkoord van Parijs maken in plaats van breken. Follow This krijgt financiële steun van de Laudes Foundation.

Jarenlang hebben olie- en gasbedrijven kunnen volhouden dat hun aandeelhouders tijdens de zogenoemde engagement – gesprekken achter gesloten deuren – tevreden waren met de fossiele koers. Follow This heeft deze impasse doorbroken door het klimaat ter stemming te brengen op aandeelhoudersvergaderingen.

Drie overtuigingen
Follow This is gebaseerd op drie overtuigingen: ten eerste kan Big Oil het klimaatakkoord van Parijs maken of breken. Ten tweede zullen fossiele bedrijven alleen veranderen onder druk van aandeelhouders en ten derde is de enige macht van aandeelhouders hun stem op de aan-deelhoudersvergadering. Daarom is het onze missie om aandeelhouders van Big Oil voor verandering te laten stemmen. We doen dit door klimaatresoluties in stemming te brengen bij oliemultinationals; eerst bij Shell, later bij andere oliemultinationals in Europa en de VS.

Sinds een magere 2,7% in 2016 stemmen steeds meer aandeelhouders voor de klimaatresoluties van Follow This, tegen het advies van de besturen van deze bedrijven. Dit jaar bijvoorbeeld 20% bij Shell en 33% bij Chevron.

Dankzij de tien grootste Nederlandse beleggers
Dankzij deze stemmen van institutionele beleggers voor deze klimaatresoluties hebben Shell en vier andere olie- en gasconcerns schoorvoetend beloofd om de uitstoot van hun producten (Scope 3) te verminderen. Nu moeten we, samen met deze verantwoordelijke beleggers, waaronder de tien grootste Nederlandse beleggers, de rest van de wereldwijde beleggers overtuigen dat de lange-termijn gevolgen van klimaatverandering vele malen belangrijker zijn dan de korte-termijn winsten uit fossiele brandstoffen.

De top van de fossiele industrie verandert niet snel genoeg uit zichzelf. Dat is begrijpelijk: zij kennen nu eenmaal geen ander businessmodel dan fossiele brandstoffen omzetten in oliedollars en kunnen zich geen businessmodellen voorstellen die net zo lucratief zijn.

Aandeelhouders - misschien heeft u Shell ook als hoeksteen van uw portefeuille - kunnen met hun stemgedrag olie- en gasbedrijven tot de noodzakelijke koersverandering dwingen. Daarom zijn aandeelhouders onze laatste hoop in de strijd tegen klimaatverandering.

*****

Mark van Baal, fotocredit Merlijn Doomernik (1).jpgMark van Baal studeerde werktuigbouwkunden in Delft, was dienstplichtig marineofficier, accountmanager en energiejournalist voordat hij in 2015 Follow This oprichtte. Hij woont in Amsterdam met zijn vrouw Marijke en zoon Barend.