Wel goed, niet gek

Charity Defence Council in de VS gaat vol in de tegenaanval...
Charity Defence Council in de VS gaat vol in de tegenaanval...
23 maart 2016
Opinie | | Goede doelen

Als in Nederland een goed doel wordt aangepakt in de media, gaan de huifkarren zelden in een verdedigende cirkel. De meeste collega-organisaties wassen hun handen in onschuld of zijn net even heel druk met iets anders bezig. De vertegenwoordigende koepels komen doorgaans wel met een beschaafd persbericht, maar dat verwaait vrijwel altijd in het rumoer van de collectieve verontwaardiging. Want in kranten, op radio & tv en in social media gaat het steeds vaker over de reacties, maar steeds minder over de feiten. Daar zijn ze in de VS een beetje klaar mee. Goede doelen laten zich daar niet meer als makke lammeren slachten door überboze burgers en populistische pers.
 
De 'Charity Defense Council' - een nieuw initiatief van de niet onomstreden fundraising-goeroe Dan Pallotta - is het ronduit militante antwoord. De lingo van een 'defence council' roept al het beeld op van een 'war room' waar strategen zonder daglicht op satellietkaarten hun tegenstander de genadeklap gaan uitdelen. De strijdkreet op de homepage: 'We fight for the people who fight for the people'. Leiders uit de filantropie die het denken over hun werk in de samenleving structureel willen veranderen? Da's even wat anders dan een persbericht...
 
Pallotta's CDC moet een non-profitcollectief worden van (betaalde) medewerkers die als superwaakhond alle berichtgeving over filantropie in de gaten houdt; deze checkt en waar nodig ferm tegenspreekt. De eerste grote casus heeft zich intussen aangediend. Na een reportage van CBS en New York Times over vermeende misstanden bij The Wounded Warrior - een organisatie die zich inzet voor oorlogsinvaliden - heeft de CDC een fact checking-team ingezet dat nu terugslaat met een document met maar liefst twaalf vermeende fouten, tegenstrijdigheden, selectieve berichtgeving en verdraaiingen van de feiten. CDC roept de sector op dit document actief te verspreiden.
 
Wat moeten wij hier in Nederland van denken? Een paar overwegingen.
Om te beginnen is de militante CDC-tactiek in de VS zelf niet onomstreden. Pallotta is een voorstander van een meer bedrijfsmatige visie op filantropie, waarin vrijwel alles ondergeschikt wordt gemaakt aan impact. Maar zijn tegenstanders vinden dat hij met zijn for-profit-impact-denken het paard van Troje naar binnen rijdt. Alle prikkels van het for-profit-denken, bijvoorbeeld door salaris spijkerhard aan resultaten te koppelen, zouden leiden tot perversiteiten waarvan burgers helemaal hun buik vol hebben, zeker na de 'big crunch'.
 
De filantropische cultuur in Nederland is zo mogelijk nog gevoeliger voor zo'n business-aanpak. Zeker heeft iedereen de mond vol van ondernemerschap, maar het moet wel angstvallig binnen de maatschappelijke lijnen ingekleurd worden. Het beeld van goede doelen als een 'industrie' wordt consequent bestreden met het gewenste liefdewerk-oud-papier-imago. Afwijkingen van dit collectieve ideaalbeeld leiden tot collectieve verontwaardiging. Goede doelen horen braaf in hun mand. En al helemaal niet terug te bijten, zoals Pallotta's CDC voorstaat.
 
'Amerikaanse toestanden', die willen we hier vast niet. Maar al is in ons Land van Goed Doen weinig draagvlak voor de militante methode van de CDC, we zouden er wel wat anders van kunnen leren. Het gaat over de emancipatie van de sector. Een emancipatie die samenhangt met de dynamiek en de veranderende rol van charitatieve organisaties. Het gaat over bevrijding van clichébeelden en verwachtingen, die uit vaak uit concurrentieoverwegingen worden gecreëerd en waardoor organisaties elkaar in een ijzeren wurggreep vasthouden. Het gaat over eenheid in verscheidenheid. Over het vermogen en de durf om jezelf te 'resetten'. Door eerst kritisch naar jezelf te kijken.
En soms ook van je af te bijten. Onze sector moet wel goed zijn, maar hoeft niet gek te wezen.
 

► Bekijk het CBS-nieuws over de vermeende misstanden bij The Wounded warrior:
 

► Bekijk de video van de Charity Defense Council:
 

 
► Bekijk het verweerschrift van de Charity Defense Council tegen beschuldigingen van CBS en New York Times aan het adres van The Wounded Warrior: klik hier.