Uitspraak Haagse Hof: geen schenkingsbelasting door gelijkheidsbeginsel

26 april 2006
Nieuws | | Tax & Legal

Het Hof van Den Haag heeft op  5 april beslist dat een goede doelorganisatie over in 2001 en 2002 ontvangen schenkingen geen schenkingsrecht hoeft te betalen. De stichting in kwestie had zich beroepen op het gelijkheidsbeginsel en meende dat zij net zoals het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Nederlandse Rode Kruis recht had op kwijtschelding van schenkingsrecht. Het gaat hier om een instelling die door de Belastingdienst al gerangschikt was als “goed doel”. De uitspraak heeft alleen gevolgen voor de jaren tot en met 2005. Vanaf 1 januari 2006 is de schenkingsbelasting voor goede doelen afgeschaft.

Het Hof in Den Haag gaf de betreffende stichting gelijk. Voor het verschil in behandeling ontbrak een “objectieve en redelijke rechtvaardiging”. Het Hof concludeerde dat voor het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Nederlandse Rode Kruis een begunstigend beleid werd gevoerd dat ten onrechte niet werd toegepast op de stichting. Het Hof vernietigde derhalve de aanslagen schenkingsrecht.

Cassatie
De uitspraak van de rechter is tegengesteld aan een oordeel van de Hoge Raad op 10 juni 2005 in een enigszins afwijkende zaak. Het wachten is nu dus op een reactie van staatssecretaris Wijn van Financiën. Deze heeft op dit moment nog vier weken om in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. Woordvoerder Weenum van de Belastingdienst liet FM weten dat op dit moment nog niet duidelijk is of Financiën ook daadwerkelijk in cassatie gaat.

Voordeel
Hoewel de schenkingsbelasting voor goede doelen vanaf 1 januari dit jaar is afgeschaft, komt de uitspraak van het Haagse Hof niet helemaal te laat voor goede doelen. Nog niet alle aanslagen voor schenkingsrecht tot 31 december 2005 zullen vaststaan. Bovendien zullen er aanslagen zijn waarvan de bezwaartermijn nog niet is verstreken. Fiscale experts zoals Wilbert van Vliet en Sabine de Wijkerslooth-Lhoëst van PWC riepen in publicaties in respectievelijk het Reformatorisch Dagblad en de Het Financieele Dagblad goede doelen op om met de uitspraak hun voordeel te doen.
Wilbert van Vliet: “Het valt voor alle goede doelinstellingen dus aan te raden om zo snel mogelijk – binnen zes weken na dagtekening – bezwaar te maken tegen aanslagen schenkingsrecht die zijn of worden opgelegd.”

Verwijzing Hofuitspraak
Advocaat en belastingadviseur Ineke Koele (Van Mens & Wisselink): “De handschoen is nu weer opgepakt door een ‘private’ stichting, maar kan zeer goed worden gebruikt door alle goede doelen die nog aanslagen schenkingsrecht krijgen of hebben, waarvan de bezwaartermijn nog niet is verstreken of waartegen men al in bezwaar is gekomen. Als motivering van het bezwaar kan een eenvoudige verwijzing naar deze Hofuitspraak volstaan.”

Gerechtigheid
Zowel De Wijkerslooth als Koele vinden de uitspraak op basis van het gelijkheidsbeginsel volkomen terecht. De Wijkerslooth: “ Dus toch eindelijk gerechtigheid!”
Koele: “Eindelijk gerechtigheid! Het is natuurlijk wel bijzonder cynisch dat deze uitspraak nu pas komt. Ik heb in het verleden vaak tegen goede doelen gezegd dat zij een zeer goede slagingskans hebben bij een procedure over de aanslagen schenkingsrecht op basis van het gelijkheidsbeginsel, maar het is een feit dat men niet geneigd is zijn recht te halen.”

Rangschikking
De Wijkerslooth wijst in haar artikel in Het Financieele Dagblad nog op een ander aspect van de uitspraak: “Veel goede doelen verkeren nu in een onzekere situatie: er is dan weliswaar een vrijstelling voor schenkings- en successierecht, maar de criteria op grond waarvan deze goede doelen in de toekomst gerangschikt zullen worden – en dat wordt een eis voor het verkrijgen van de fiscale faciliteiten – zijn nog altijd niet bekend. Er schijnen ongeveer vijfhonderd verzoeken bij de Belastingdienst te liggen om gerangschikt te worden als goed doel. En de rangschikkingen die, maar mondjesmaat, worden afgegeven, worden onder voorbehoud afgegeven, omdat de criteria nog moeten komen. We hoeven toch niet weer Johan Cruyff op te trommelen om eindelijk duidelijkheid te krijgen?” (E.V.)

Bron: Uitspraak Hof Den Haag, 5-4-2006, nr. 04/02575