Umc's: 'Transparantiewet schrikt donateurs af'

De Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) heeft met een brief aan minister Dekker van Veiligheid & Justitie gereageerd op het conceptwetsvoorstel ‘transparantie maatschappelijke organisaties’ dat in december 2018 in consultatie is gegaan. De umc’s maken zich grote zorgen over de negatieve gevolgen van dit conceptwetsvoorstel en vinden het onbegrijpelijk dat een overheid die grote waarde toekent aan het werk van goede doelen, dergelijke drempels opwerpt. De umc’s vinden het conceptwetsvoorstel onacceptabel en hebben de minister dringend verzocht ervan af te zien. Het voorstel regelt dat de ANBI, waaraan een donateur jaarlijks 15.000 euro of meer doneert, diens identiteit online moet vermelden. Bekend is dat dit donateurs afschrikt om grote bedragen te geven. Het voorstel is schadelijk voor hun privacy, hun veiligheid en hun geefbereidheid in Nederland. Het recht om in stilte te geven wordt ernstig aangetast. De mogelijkheid om een ontheffing aan te vragen is een doekje voor het bloeden. Het zorgt voor administratieve lasten voor de umc’s en de overheid omdat steeds van de mogelijkheid gebruik gemaakt moet worden om een ontheffing aan te vragen. Het systeem bij de overheid zal dan volledig verstopt raken.

Handhaving huidige wet- en regelgeving
De NFU ervaart het voorstel als disproportioneel. 'De umc’s en veel andere bonafide organisaties lijden dan onder, vermoedelijk, slechts enkele organisaties waar mogelijk het probleem zit. Er is reeds ruim voldoende wet- en regelgeving; deze moet alleen gehandhaafd worden. Donateurs kunnen bij de umc’s geen invloed 'kopen' of 'afdwingen' met hun donaties. De filantropie verloopt zonder uitzondering via onafhankelijke steun- en vriendenstichtingen met eigen, onafhankelijke bestuurders en toezichthouders, en dito externe accountants. De bedoelde stichtingen zijn ANBI’s met bijbehorende ‘checks and balances’, die de onafhankelijke positie van bestuurders waarborgen. Het voorstel druist in tegen het belang dat de overheid toekent aan goede doelen. In het regeerakkoord staat dat 'de vele positieve krachten in onze samenleving van burgers, verenigingen en geloofsgenootschappen' ruimte verdienen', aldus de NFU.

Wetenschappelijk onderzoek
De financiering van medisch wetenschappelijk onderzoek door de nationale overheid wordt door de umc’s als ontoereikend ervaren. In Nederland wordt slechts 2,1% van het BNP besteed aan research & development, ondanks de EU-doelstelling van 3,0%. Dit staat in schril contrast met de 3,5% die onze oosterburen besteden. De umc’s hebben al eerder aangegeven dit contrair te vinden aan de door dezelfde nationale overheid uitgesproken wens om onze gezondheidszorg op een steeds hoger niveau te brengen, mede gezien de demografische ontwikkelingen in onze samenleving. In dat licht zijn donaties absoluut noodzakelijk. De umc’s hebben namelijk hun ambities niet neerwaarts bijgesteld, maar zich onder meer intensiever in filantropie begeven, om met aanvullende, particuliere financiering essentieel wetenschappelijk onderzoek mogelijk te blijven maken.

(Bron: NFU)