Green Challenge: ‘President worden? De wereld veranderen!’

Winnaar Willem Kesteloo met moddervette cheque
Winnaar Willem Kesteloo met moddervette cheque
19 september 2016
Nieuws | | (Social) Impact

Ondernemer Willem Kestelo heeft de tiende Postcode Loterij Green Challenge prijs van een half miljoen euro gewonnen. In aanwezigheid van koningin Maxima werd hem op 14 september de cheque overhandigd. De jaarlijkse prijs gaat naar Kesteloo omdat hij met een levensvatbaar businessplan wil bijdragen aan het verduurzamen van de economie. Op de bijeenkomst werd onthuld dat nu ook een Green Challenge investeringsfonds in het leven is geroepen. De Dikke Blauwe was erbij en doet verslag van een evenement dat duidelijk maakt hoe goede doelengeld maatschappelijk ondernemerschap kan stimuleren. 

Uit zijn tenen kwam het. Als vierde van vijf finalisten betrad Willem Kesteloo, medeoprichter van Physee, het podium om zijn businessplan aan de internationale jury te pitchen. De Nederlandse start-up heeft een coating ontwikkeld waarmee transparante ramen elektriciteit kunnen opwekken. Kesteloos’ pitch was vlekkeloos -  enthousiast, meeslepend, overtuigend - en moderator en Green Challenge ambassadeur Winston Gerschtanowitz complimenteerde hem: 'Goede speech! Je zou zo voor het presidentschap kunnen gaan'. Nog bevangen door de adrenaline van het pitchen, repliceerde Kesteloo in volle oprechtheid: 'President? Man, we gaan de wereld veranderen!'. 
 
Zhengliang Wu en Willem Kesteloo
Van City Trees tot microgrids
Om die ambitie waar te maken heeft Kesteloo nu in ieder geval een half miljoen euro tot zijn beschikking. De tweede prijs van 200.000 euro ging naar Zhengliang Wu. Zijn Duitse bedrijf Green City Solutions pakt luchtvervuiling in steden aan met 'City Trees': met mos beklede installaties die vuile deeltjes via een biologisch proces onschadelijk maken.
De Britse Harrison Leaf installeert met zijn bedrijf Steama.co microgrids in Afrika zodat de allerarmsten niet meer op hout hoeven te koken. Tonnis Hooghoudt heeft met zijn Nederlandse bedrijf Ioniqa Technologies een nieuwe methode om plastic te recyclen in handen en de Israëlische Oshik Efrati bouwt installaties die keukenafval omzetten in biogas.
 
Extra prijzen
'Jullie zijn allemaal winnaars', had Gerschtanowitz de finalisten meermaals op het hart gedrukt gedurende de spannende finale. Hij bedoelde dat de finalisten met hun plaatsing bij de laatste vijf al de meeste van de 292 inzendingen uit 61 landen achter zich hadden gelaten, dat was op zichzelf al een winnaarsprestatie. Tenminste, dat dacht iedereen dat hij bedoelde. Vlak voor het bekendmaken van de eerste en tweede plaats, kwam de organisatie met een verrassing. De laatste drie finalisten kregen elk ook 100.000 euro. Een eenmalige gebeurtenis ter ere van het tienjarige bestaan van de Green Challenge die van alle finalisten winnaars maakte.
 
Investeringsfonds voor duurzame ondernemers
De dag had nog meer feestelijke aankondigingen in petto: Stichting Doen heeft met een contributie van de Postcode Loterij een investeringsfonds opgericht met een startkapitaal van 2,5 miljoen euro. Het Postcode Loterij Green Challenge investeringsfonds is nauw verbonden aan de wedstrijd. De finalisten van alle jaren kunnen een investeringsaanvraag doen bij het fonds.
De wedstrijd is de grootste in zijn soort wereldwijd. Het ondersteunt duurzame ondernemers niet alleen met prijzengeld, maar ook met een accelerator-programma bij start-up mentor Rockstart en met hulp om de juiste netwerken te bereiken. Toch kunnen duurzame ondernemers in het algemeen en de wedstrijdfinalisten in het bijzonder extra hulp gebruiken. De experimentele aard van de Green Challenge start-ups maakt het moeilijk investeerders te vinden, omdat conventionele beleggers het vaak niet aandurven. Met het nieuw opgerichte investeringsfonds wordt dit hiaat ondervangen met goede doelengeld. 
 

De eerste investering is gegaan naar Ecovative, een bedrijf dat biologisch afbreekbare materialen maakt van paddenstoelen waarmee bijvoorbeeld verpakkingsmaterialen gemaakt kunnen worden. Co-founder Eben Bayer won de Green Challenge in 2008 en met het prijzengeld en de aandacht die dat genereerde heeft hij zijn bedrijf inmiddels flink kunnen opschalen. De investering van 500.000 euro zal worden besteed aan het op de markt brengen van het nieuwe product MycoBoard, een biologisch alternatief voor geperst hout waarin giftige lijm verwerkt is.
 
Bill Clinton: 'Geen probleem maar een uitdaging'
Het jubileumjaar gaf ook aanleiding tot terugblikken. Marieke van Schaik, een van de oprichters van de PL Green Challenge, vertelde hoe het idee voor de wedstrijd in 2006 was ontstaan. In een bezoek aan de Postcode Loterij World Meeting vestigde de voormalige Amerikaanse president Bill Clinton aandacht op het gebrek aan ondernemerschap in duurzame economische ontwikkeling: 'Everybody has been treating [sustainable development] as some horrible burden we have to carry around. [But it is not], it is a birds nest on the ground. It is a way to generate jobs and incomes and change the world. The fundamental problem is, it is an entrepreneurial disorganized, undercapitalized opportunity, competing against a highly organized, overcapitalized old energy economy that has stilll many many people in its grip.'
 
De Postcode Loterij ondersteunde destijds al organisaties die actief zijn in het gevecht tegen klimaatverandering, maar de aandacht voor ondernemerschap was een eye-opener, zei Van Schaik. De Green Challenge die in 2007 het licht zag, was het antwoord. De deelnemers worden niet alleen beoordeeld op duurzaamheidsimpact, bijvoorbeeld de hoeveelheid CO2-uitstoot die kan worden bespaard. Even belangrijk zijn de ondernemerskwaliteiten: het product moet binnen twee jaar de markt op kunnen, het bedrijf moet kunnen opschalen en de potentie hebben de status quo te ontwrichten.
 
Koningin Maxima en alle finalisten
Grote namen
In de tien jaar van haar bestaan heeft de PL Green Challenge ook bijgedragen aan bewustwording van het belang van duurzaam ondernemen bij een groter publiek, onder meer doordat het altijd grote namen aan zich weet te binden. Dit jaar vereerde koningin Maxima de bijeenkomst met een bezoek en ook George Clooney deed een duit in het zakje met een videoboodschap. Daarmee volgde hij in de voetsporen van Brad Pitt die dat eerder ook al eens had gedaan. De organisatie is al sinds het eerste jaar succesvol in het binnenhalen van grote namen, toen het de Britse seriële entrepreneur Richard Branson aan boord wist te halen.
 
Eben Bayer, de winnaar uit 2008, kreeg ook even het podium om te vertellen hoe het hem en zijn bedrijf sindsdien was vergaan. Hij zei over het bewustwordingsproces: 'Toen ik mijn bedrijf begon moest ik potentiële afnemers nog uitleggen waarom ze een biologisch product zouden moeten willen. Die vraag krijg ik niet meer, onder meer door zaken als de Green Challenge die de verduurzaming van de economie door middel van ondernemerschap onder de aandacht heeft gebracht.'
 
2/2