Hengelen naar een hedonist

Hengelen naar een hedonist
Hengelen naar een hedonist
7 mei 2020
Opinie | | Filantropie

De lockdown beleeft zijn negende week en duizenden jongeren wachten smachtend op het moment dat ze weer kunnen zuipen, flirten en loltrappen aan het strand van Albufeira. Zou je hen, nu ze toch niets beters te doen hebben, kunnen motiveren om taalcoach te worden van een vluchteling? 

Onmogelijk, hoor ik u denken. Want vluchtelingen helpen doe je immers vanuit gevoelens van altruïsme en compassie. Dat staat mijlenver af van zo’n feestende hedonist in een Portugees vakantieparadijs. Die is alleen maar bezig met zijn eigen plezier. 
Het is een begrijpelijke reflex. Goede doelen zijn gewend om mensen te werven die lijken op henzelf. Daarmee vissen we met zijn allen in dezelfde vijver - een vijver die rijk is gevuld met weldenkende deugers, hoogopgeleid en links van het midden. Maar op een gegeven moment is de vijver leeg en kunnen we alleen nog maar vissen weghengelen bij de buren. 

Verander je hengel 
Hoe kan het anders? Deze week werd ik aangenaam verrast door ‘Het Begint met Taal’, een organisatie die zich inzet voor taalcoaching aan vluchtelingen en nieuwkomers. Hun pas verschenen handreiking ‘Werven op Waarden’ moet coördinatoren helpen om nieuwe vrijwilligers te werven. De kern van de aanpak is dat we niet alleen van vijver moeten veranderen, maar ook van hengel.  
Om te ervaren hoe dat werkt, laat ik u eerst een kleine oefening doen – u heeft toch tijd genoeg. Kijk eens naar de volgende afbeelding:



Het is de cirkel van Schwartz, een kleurige figuur met zo’n vijftig waarden die mensen wereldwijd belangrijk vinden. Ga hierin op zoek naar drie, vier of vijf waarden waarin u de missie van uw goede doel herkent. 

Paarse vissen
Klaar? Laat me raden: u heeft vooral cirkels gezet in het groene deel, horend bij de waarden universalisme en behulpzaamheid. Het zijn waarden waarmee we ons eigenbelang overstijgen en ons inzetten voor de rest van de wereld. Voor velen in goede doelenland zitten deze waarden in hun dna. Maar zo’n ‘groene’ boodschap is aan dovenmansoren gericht voor mensen die zich beter thuis voelen bij andere kleurtjes in de vijver. Anders gezegd: met een groene hengel vang je geen paarse vissen, hoe hard je ook probeert.

Ander kleurtje
Maak daarom, aldus Het Begint met Taal, hengels met verschillende kleurtjes. Er zijn immers tientallen motieven om taalvrijwilliger te worden. Een feestende levensgenieter (hedonistische waarden)? Met een taalmaatje kun je plezier maken! Een statusgevoelige carrièremaker (macht- en prestatiewaarden)? Vrijwilligerswerk vergroot je sociale aanzien. Gesteld op orde en zekerheid (veiligheidswaarden)? Goede inburgering van vluchtelingen houdt de samenleving stabiel.   
Ik hoor u twijfelen: is dat geen zelfverloochening? Het eerste gebod in goede doelenland is immers: gij zult trouw blijven aan uw altruïstische waarden en niet hengelen naar hedonisten, machtswellustigen en ander gespuis.  

Slavernij
Bedenk dan dat echte vooruitgang juist wordt geboekt wanneer mensen met tegengestelde waarden elkaar vinden. The Giving Pledge maakt niet alleen miljarden los bij sociaalvoelende rijken, maar prikkelt ook miljardairs die uit zijn op status en erkenning. De Tesla is niet alleen populair bij bezorgde milieumensen, maar ook bij vernieuwingsgezinde early adopters. De slavernij werd niet afgeschaft door de abolitiebeweging. Ze sneuvelde onder een Republikeinse regering die in de vrijlating van slaven economische kansen zag voor het noorden van de VS. 
Gebruik daarom uw corona-tijd nuttig. Schilder uw eigen boodschap eens in het paars, blauw of oranje. Want ook vissen met andere kleuren verdienen een plek bij uw goede doel. 
Wilt u meer lezen van DDB-redacteur Mirjam Vossen? Klik hier.