Grenzen aan de groei
Het miljoenenbal van de Postcode Loterij brak maandagavond weer alle records. Het financierde weer heel veel dromen van goede doelen. Na het - terechte en welverdiende - feest is er de morning after en dringt zich de vraag op: waar liggen de grenzen van de welhaast ongebreidelde groei van de goede doelenloterijen? Het Nederlandse model is een exportproduct geworden, maar import van grote en machtige concurrentie creëert naast kansen ook bedreigingen voor een unieke, private constructie voor financiering van het goede doel. Niets is er echter voor de eeuwigheid. Geen wijsheid om op een feestelijk avond lang bij stil te staan: dan wil je genieten van het feit dat je dromen realiteit zullen worden. Dan mogen de voeten best even van de vloer. Als ze er straks maar weer stevig op staan.
Het succes van de Nederlandse goede doelenloterijen is relatief jong. Presentator Caroline Tensen memoreerde maandagavond dat het nog niet zo heel lang geleden is dat aan een handvol beneficianten in een minder beduidende zaal dan die van Carré de enveloppen persoonlijk overhandigd werden. De rest is intussen een weliswaar korte, maar heftige geschiedenis. Het Goed Geld Gala is nu de absolute hoogmis van privaat vermogen voor een betere wereld.
Wij willen geen cynische cent afdoen aan de oprechte blijdschap en dankbaarheid van de beneficianten, maar in de afterburn van het overweldigende miljoenenfeest is ook de vraag gerechtvaardigd waar de grenzen aan de groei van het huidige model zichtbaar worden. Er zijn talloze kansen, maar ook bedreigingen waar in de Van Eeghenstraat op geanticipeerd moet worden. De Postcodeloterij zoekt al enige jaren expansie in het buitenland; maar omgekeerd beuken de Europese gokgiganten ook al jaren op de deuren van ons gesloten loterijsysteem. Van die deuren is nu het veiligheidskettinkje af en dat betekent een compleet nieuw speelveld, met machtiger concurrenten en nieuwe proposities die met name jongeren aanspreken, zoals mobiel gokken.
Alles wijst in de richting van een enorme kansspelbubbel, gevuld met nóg meer kansspelvarianten, nóg hogere prijzen en een geldverslindende marketingoorlog om de gunst van de consumenten. Wat blijft in die race nog overeind van de overzichtelijke solidariteit voor en afdracht aan het goede doel van de lotenkopers? En wat betekent juist het gebrek aan solidariteit van de kant van de goede doelen die niet beneficiant zijn? Natuurlijk wil iedereen wel mee-eten uit de zo rijk gevulde ruif van de goede doelenloterijen, maar als dat niet kan en bij een andere aanbieder wèl? Aan vraag- en aanbodzijde schuiven de panelen.
Niets is er voor de eeuwigheid. Geen wijsheid om op een feestelijk avond lang bij stil te staan: dan wil je genieten van het feit dat je dromen realiteit zullen worden. Dan mogen de voeten best even van de vloer. Als ze er straks maar weer stevig op staan.
►Lees de column van Edwin Venema over de speech van Bill Clinton tijdens het Goed Geld Gala: klik hier
►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.