Gijs de Vries wil kernwapenverbod uit humanitaire overwegingen

'Nederland moet vóór onderhandelingen stemmen over een wereldwijd kernwapenverbod.' Deze oproep doet Gijs de Vries, algemeen directeur van Het Nederlandse Rode Kruis in NRC Handelsblad van 26 september. De Vries bestrijdt dat zijn oproep een politiek standpunt vertegenwoordigt: het Rode Kruis kijkt vanuit haar beginselen neutraal naar de humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens.

De Vries: 'In oktober stemt de Algemene Vergadering van de VN over het al dan niet houden van een onderhandelingsconferentie in 2017. [...] Tijdens de stemming neemt Nederland een cruciale rol in. Eerder onthield Nederland zich van stemming samen met twaalf andere landen. [...] Het Rode Kruis vindt dat Nederland een voortrekkersrol op zich moet nemen, nu de kans op een meerderheid voor een onderhandelingsconferentie over kernwapens zo dichtbij lijkt.'

Catastrofale humanitaire gevolgen
Volgens De Vries is het risico op een nucleaire ramp nu zelfs groter dan tijdens de Koude Oorlog. Hij baseert zich hierbij o.a. op een onderzoek van de organisatie ‘Global Zero’: 'Meer dan tweeduizend wapens staan op scherp en kunnen binnen enkele minuten ingezet worden. Een ongeluk met een activeringssysteem is niet ondenkbaar.'
De Vries: 'Al sinds 1945 roept het Rode Kruis wereldwijd op tot een kernwapenverbod vanwege de catastrofale humanitaire gevolgen. [...] Er is geen ander wapen ter wereld dat ook toekomstige generaties beïnvloedt; kernwapens doen dit wel.'

Onpartijdig
De humanitaire gevolgen vormen dus het ‘waarom’ van zijn oproep, aldus De Vries: 'Het Rode Kruis spreekt zich niet uit over hoe een verbod moet worden bewerkstelligd. Dit heeft alles te maken met onze zeven grondbeginselen. Het Rode Kruis werkt op onpartijdige wijze en helpt zo slachtoffers zonder te kijken naar hun achtergrond. Politieke voorkeur, ras, geslacht en religie spelen bij de hulpverlening geen enkele rol. Ook neutraliteit is een van deze beginselen. Het houdt in dat het Rode Kruis in een gewapend conflict geen partij kiest. In vredestijd betekent het dat we geen politiek standpunt innemen. Deze manier van werken zorgt ervoor dat het Rode Kruis internationaal toegang krijgt tot alle slachtoffers.'

Succesvol verzet
De Vries concludeert: 'Met het oog op deze risico’s en de catastrofale humanitaire gevolgen spreekt het Rode Kruis de hoop uit dat de onderhandelingen voor een kernwapenverbod in 2017 zullen starten. Met een grote meerderheid van VN-lidstaten die een onderhandelingsconferentie over een verbod steunt, is er nieuwe hoop op een doorbraak. Nu deze historische gelegenheid zich aandient, kan Nederland niet achterblijven. Er zijn nog steeds voldoende kernwapens om de wereld meerdere malen te verwoesten. Eerder bleek wereldwijd verzet tegen clustermunitie en landmijnen succesvol; nu is het tijd voor succesvol verzet tegen kernwapens.'