Breek die strijkstok

Breek die strijkstok
Breek die strijkstok
21 maart 2013
Opinie | | Governance & Finance

U krijgt vast ook dagelijks tips voor leuke, ontroerende of schokkende YouTube-filmpjes. Daar wil ik er een aan toevoegen: de TED-talk die Dan Pallotta onlangs hield. Pallotta is de man die een eeuwige strijd voert tegen de beperkingen die non-profits worden opgelegd in vergelijking met het bedrijfsleven, volgens hem terug te voeren op een puriteinse moraal over charitas die in 400 jaar onveranderd is gebleven. Zo is filantropie in Pallotta’s visie de gevangene van de overheadmantra: wij willen dat zo veel mogelijk naar het doel zelf gaat en dat er zo weinig mogelijk kosten worden gemaakt. De eeuwige strijkstokkwestie die maakt dat fundraising wordt gezien als een kostenpost in plaats van een multiplier en schaal- en impactvergroter. In Nederland gesymboliseerd in het bekende 25%-plafond voor organisaties die het CBF-Keur willen verwerven: nooit meer dan gemiddeld een kwart van de inkomsten naar fondsenwerving. Die mantra is zo sterk dat veel organisaties er prat op gaan dat ze nog ruim onder die grens blijven: bij ons blijft zo min mogelijk aan de strijkstok hangen! Wij zijn te vertrouwen! Bij ons is uw donatie welbesteed!
Maar is dat zo?
Pallotta vindt van niet. Veel non-profits staan voor grote, complexe maatschappelijke uitdagingen waarvoor een heel andere ‘scale of economy’ vereist is. Daarvoor moet je maatschappelijke ondernemingsvrijheid krijgen, marketing- en investeringsruimte. “Who  cares about overhead?”, is zijn provocerende uitsmijter. Niet de omvang van je overhead, maar van je impact telt.
Als (strijk)stok in het hoenderhok is de visie van Pallotta inspirerend, maar de vraag hoe je een eeuwenoud paradigma over charitas en kosten moet doorbreken, blijft in deze spannende TED-talk onbeantwoord.
Volgens mij is daarvoor in elk geval nodig dat er overtuigende en breed gedragen methoden komen om die kosten te relateren aan de uiteindelijke (duurzame) resultaten. Alleen dan is er kans op een succesvolle ‘paradigma-shift’ en komen non-profits hopelijk van die verdoemde strijkstok af en kunnen we echte maatschappelijke meters maken. Het is de transitie van klassieke liefdadigheid naar maatschappelijke innovatie.