Kleine twintig fondsen inventariseren behoefte nieuw ‘kenniscentrum filantropie’

ECSP stopt, maar is er behoefte aan een nieuw kenniscentrum? Enkele vermogensfondsen praten daarover binnenkort door.
ECSP stopt, maar is er behoefte aan een nieuw kenniscentrum? Enkele vermogensfondsen praten daarover binnenkort door.
14 februari 2018
Nieuws | | Vermogensfondsen

Zo’n vijftien tot twintig vermogensfondsen staan positief tegenover het idee van een nieuw kenniscentrum na het omvallen van het huidige Erasmus Centre for Strategic Philanthropy. Na een korte, eerste kennismakingsmeeting op 2 februari in Amsterdam van tien fondsen is afgesproken binnenkort door te praten over een ‘kenniscentrum rond filantropie, in aanvulling op hetgeen er reeds bij diverse instellingen voor hoger onderwijs op dit gebied plaatsvindt aan onderzoek en onderwijs.’ Het Rotterdamse ECSP maakte eind vorig jaar bekend te stoppen vanwege financieringsproblemen.

Verkennende fase

Omdat de gesprekken nog in een verkennende en prille fase verkeert, is er vanuit de fondsen geen behoefte om in dit stadium al iets te zeggen over de inhoud of voortgang. Eric Rijnders, directeur van Janivo Stichting, bevestigt dat desgevraagd als informele woordvoerder van de initiatiefnemers tegenover De Dikke Blauwe. Rijnders wil per email wel dit kwijt: ‘Zoals u al had gehoord vond er op vrijdag 2 februari een gesprek plaats tussen enkele fondsen. Aanleiding was het bericht van ECSP dat het zijn activiteiten per april zal staken. Dat bericht bracht een drietal fondsen ertoe om bij collega’s te inventariseren in hoeverre er (alsnog) behoefte zou kunnen bestaan aan een ‘kenniscentrum’ rond filantropie, in aanvulling op hetgeen er reeds bij diverse instellingen voor hoger onderwijs op dit gebied plaatsvindt aan onderzoek en onderwijs.’

Verdiepende vervolgstap

Rijnders: ‘Van de circa 15-20 fondsen die desgevraagd hun belangstelling kenbaar maakten voor een verkennend gesprek, konden er op 2 februari zo’n 10 aanwezig zijn. Er is toen gesproken over bovenstaande vraag, niet over een ‘doorstart’ van ECSP: nu ECSP zelf besloten heeft om zijn activiteiten te staken, is dat als gegeven beschouwd.
Tijdens het (tamelijk korte) gesprek bleek er onder de aanwezigen draagvlak te bestaan voor een inhoudelijk verdiepende vervolgstap. Dat zal waarschijnlijk gewoon een tweede bijeenkomst zijn, in mogelijk een wat bredere samenstelling, waaruit duidelijk zal moeten worden of er inderdaad voldoende concrete behoefte bestaat aan een extra ‘kenniscentrum’, wat die behoefte dan precies is en tot welke contouren dat dan zou leiden.’

De stekker eruit

Voor ingewijden kwam de beslissing van de Raad van Toezicht van ECSP, in overleg met directeur Ann Gummels, om de stekker er per 31 maart uit te trekken niet als een verrassing. Het was al bekend dat ECSP grote moeite had om haar activiteiten duurzaam gefinancierd te krijgen. Na het vertrek van directeur Michiel de Wilde (naar Goldschmeding Foundation) begin 2017 wachtte directeur Ann Gummels de taak om verder te werken aan financiële duurzaamheid, nadat founding contributor Adessium al eerder had aangegeven dat het centrum meer de eigen broek moest ophouden. Hoewel Gummels en haar team flink op weg leken die verduurzaming en diversificering te realiseren, en ECSP weer sterker leek met de ondersteuning van minimaal acht belangrijke vermogensfondsen, kwam toch het besluit om de activiteiten per 31 maart al te beëindigen. Welke rol de positie van Erasmus Universiteit hierbij gespeeld heeft is onduidelijk. Onbevestigd is het nieuws dat ook Erasmus eind 2018 de financiering van ECSP zou staken.

Onderzoeken en promoties

Het ECSP werd in 2009 opgericht dankzij de financiële steun van Adessium Foundation. De faculteiten Erasmus School of Economics en Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit stelden hun wetenschappelijke kennis ter beschikking onder andere voor onderzoek. Daarnaast konden diverse promotietrajecten worden gefinancierd.
ECSP leverde de afgelopen negen jaar bijdragen aan kennisontwikkeling binnen de filantropiesector en koppelde academisch onderzoek aan praktijkervaringen. ECSP richtte zich hierbij vooral op de verbetering van kwaliteit, effectiviteit en impact van de fondsgevende organisaties. Voor 31 maart zal ECSP naar verwachting haar belangrijke onderzoek ‘Filantropische Fondsen in kaart’ hebben afgerond. Dit onderzoek probeert beter in kaart te brengen hoeveel vermogensfondsen in Nederland actief zijn en wat hun donatievermogen is.