Schenking zelfgemaakt schilderij kan een gift zijn

Een zelfgemaakt schilderij schenken aan een stichting? Dat kán een gift zijn. Voorwaarde is dat iemand dit schilderij schenkt uit vrijgevigheid en ‘verarmt’. De ontvanger van het schilderij moet juist worden ‘verrijkt’, zo laat een uitspraak op een geschil bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden zien. 

Een beeldend kunstenaar maakte en verkocht schilderijen. Voor de inkomstenbelasting deed hij als ondernemer aangifte. In 2012 richtte de kunstenaar een stichting op, die de status van ANBI verkreeg. Later in dat jaar schonk hij bij notariële akte een schilderij aan de stichting in de vorm van een periodieke schenking: jaarlijks een vijfde gedeelte van de eigendom van het schilderij met een waarde van telkens € 20.000. In 2016 droeg de stichting het schilderij over aan een museum. In 2015 trok de inspecteur met terugwerkende kracht de status van de stichting als ANBI in.

Vrijgevigheid
Die aftrek van de gift van jaarlijks € 20.000 is aan de orde in het geschil bij Hof Arnhem-Leeuwarden.  Het hof overweegt dat slechts sprake kan zijn van een gift bij schenking uit vrijgevigheid. Dat is het geval als de schenker verarmt en de ontvanger wordt verrijkt. Dat is hier niet het geval. De stichting moest het schilderij na ontvangst schenken aan een museum. Daardoor is de waarde van de donatie voor de stichting nihil. Ook is volgens het hof geen sprake van vrijgevigheid. De kunstenaar wilde naamsbekendheid verwerven door het schenken van het schilderij aan het museum, wat kan worden gezien als een tegenprestatie. Of die tegenprestatie net zoveel waard is als de gift, acht het hof niet relevant. Door die tegenprestatie is geen sprake van een gift. Het hof oordeelt dat de kunstenaar geen recht heeft op de giftenaftrek voor de periodieke schenking van het schilderij.