Nieuw rapport UNHCR: Oversteek via Middellandse Zee dodelijker dan ooit

De eerste migranten van de Aquarius arriveren in de haven van Valencia, juni 2018.
De eerste migranten van de Aquarius arriveren in de haven van Valencia, juni 2018.
5 september 2018
Nieuws | | Organisatienieuws

Drie jaar na de schokkende beelden van de levenloze Syrische peuter Alan Kurdi op een Turks strand, publiceert UNHCR een nieuw rapport waaruit blijkt dat het oversteken van de Middellandse Zee nog dodelijker is geworden.

Het rapport Desperate Journeys toont aan dat meer dan 1600 mensen zijn gestorven of vermist zijn geraakt terwijl zij Europa probeerden te bereiken. Het totaal aantal mensen dat in Europa aankomt is gedaald, maar het sterftecijfer is sterk gestegen, met name voor diegenen die via de Middellandse Zee de oversteek wagen.

Een op de 18 mensen overlijdt of raakt vermist op de Middellandse Zee
Een op de 18 mensen die in de periode tussen januari en juli 2018 de Middellanse Zee overstaken, overleed of raakte vermist. Dit staat in groot contrast met de cijfers uit dezelfde periode in 2017, toen één op de 42 mensen overleed. “Dit rapport bevestigt eens te meer dat het Middellandse Zeegebied één van ’s werelds meest dodelijke is,” zegt Pascale Moreau, regionaal directeur UNHCR Europa. “Het is niet langer de vraag of Europa de aantallen migranten en vluchtelingen kan beheersen, maar of Europa de menselijkheid kan opbrengen om levens te redden.”

Regionale aanpak
De afgelopen maanden heeft UNHCR, samen met het IOM, opgeroepen tot een regionale aanpak voor het redden en ontschepen van mensen in nood in de Middellandse Zee. UNHCR roept Europa bovendien op om de toegang tot veilige en legale trajecten voor vluchtelingen te verbeteren, onder andere door meer hervestigingsplaatsen te creëren en obstakels voor gezinshereniging weg te nemenl. Dit moet alternatieven bieden voor de levensgevaarlijke oversteek via de Middellandse Zee.

Ook over land is vluchten niet veilig
Het rapport schetst de gevaren die vluchtelingen tegenkomen tijdens hun reizen over landroutes naar -of binnen- Europa. Het rapport wijst op de stappen die sommige Europese landen hebben ondernome om te voorkomen dat vluchtelingen en migranten toegang kunnen krijgen tot hun grondgebied, en dringt erop aan om diegenen die om internationale bescherming vragen gemakkelijker toegang te verlenen tot asielprocedures. UNHCR roept bovendien op om de mechanismen te versterken die alleenreizende kinderen moeten beschermen.

‘Sea Prayer’, nieuwste roman van Khaled Hosseini
De publicatie van het nieuwste boek van auteur en UNHCR Goodwill Ambassadeur Khaled Hosseini (zelf een voormalig vluchteling uit Afghanistan) valt samen met de herdenking van het overlijden van Alan Kurdi, vandaag 3 jaar geleden. ‘Sea Prayer’ is opgedragen aan de duizenden vluchtelingen die wereldwijd zijn omgekomen tijdens de vlucht voor oorlog, geweld en vervolging. “Toen ik het beeld van het lichaam van Alan Kurdi zag, brak mijn hart,” zegt Hosseini. “Maar drie jaar later en ondanks het feit dat nog duizenden mensen hun leven verliezen op zee, lijkt ons collectieve geheugen en de noodzaak om het beter te doen, te zijn vervaagd.”

Verwoestende gevolgen voor gezinnen op de vlucht
In juni en juli 2018 bezocht Hosseini Libanon en Italië, en zag de verwoestende gevolgen voor gezinnen die familieleden hebben verloren tijdens hun pogingen om Europa te bereiken. “Op Sicilië bezocht ik een begraafplaats vol ongemarkeerde graven van mensen – waaronder veel kinderen – die de afgelopen jaren zijn verdronken tijdens de oversteek zoals die van Alan,” zei Hosseini. “Elk van die mensen is nu gereduceerd tot slechts een cijfer, een code op een graf, maar het waren allemaal mannen, vrouwen en kinderen die droomden van een betere toekomst. Drie jaar na Alan’s dood is het tijd dat we samenkomen. We moeten meer te doen om toekomstige tragedies te voorkomen en onze vrienden, families, gemeenschappen en regeringen te laten weten dat we vluchtelingen steunen.”

De belangrijkste cijfers
  • Langs de Centraal-Middellandse route zijn sinds het begin van 2018 tien incidenten geweest waarbij 50 of meer mensen zijn gestorven. Zeven van deze incidenten gebeurden sinds juni 2018.
  • Langs de zeeroute van Noord-Afrika naar Spanje zijn dit jaar al meer dan 300 mensen omgekomen, een duidelijke stijging ten opzichte van 2017 – toen over het hele jaar 200 overleden mensen werden geregistreerd.
  • In april dit jaar, toen meer dan 1.200 mensen Spanje bereikten via de zee, steeg het sterftecijfers van mensen die naar Spanje reisden tot een op de 14.
  • Meer dan 78 doden werden tot nu toe geregistreerd op de landroutes in Europa of aan de Europese grenzen. Vorig jaar overleden in diezelfde perdiode 45 mensen.

Meer informatie
Achtergrondinformatie is te vinden in het volledige (Engelstalige) rapport Desperate Journeys. Bekijk ook de korte video gebaseerd op het boek ‘Sea Prayer’ van Khaled Hosseini via The Guardian.