‘Humanitaire sector is traag en bureaucratisch’

Dertien hulporganisaties kwamen onlangs bijeen tijdens de Nederlandse Humanitaire Top. Het doel van de Top is 'betere noodhulp bij toekomstige crises te kunnen bieden' en aanbevelingen te formuleren voor de World Humanitarian Summit in 2016. Wil die top echt succesvol zijn, dan moeten alle spelers in de humanitaire sector zichzelf een spiegel voorhouden, vinden Farah Karimi (Oxfam Novib) en Seng Raw (Metta).

‘Chronische rampen, toenemende onveiligheid en complexe politieke situaties dwingen ons tot een drastische herziening van onze humanitaire aanpak. Lokale organisaties en overheden die nu vaak een marginale rol vervullen, moeten straks eigenlijk de grootste spelers in het humanitaire veld worden’, schrijven Karimi en Raw in NRC.  

‘Pleisters plakken’
‘De humanitaire sector reageert te traag en bureaucratisch op aangekondigde rampen of rampen die te voorzien zijn. Noodhulp is vaak niet meer dan 'pleisters plakken'. Bovendien wordt de rol van lokale instellingen in effectievere humanitaire hulp stelselmatig onderbelicht. En dat terwijl er veel meer levens gered kunnen worden als lokale humanitaire organisaties en overheden het voortouw nemen.’

Snel en effectief handelen
‘Lokale organisaties kennen de context en kunnen daardoor snel en effectief handelen. Ze staan het dichtst bij lokale gemeenschappen en weten goed wat voor soort hulp er geboden moet worden. Het ontbreekt ze echter vaak aan macht en middelen. In 2012 ging slechts 0,1 procent van de humanitaire hulp rechtstreeks naar de lokale en nationale ngo's in de door crisis getroffen landen. Slechts 0,3 procent ging rechtstreeks naar overheden in deze landen.’

Pleiten voor hervorming
Nederland behoort tot de top 10 van noodhulpdonoren en heeft dus aardig wat in te brengen bij de humanitaire wereldtop volgend jaar, schrijven Karimi en Raw. ‘Het is onze taak om voor een hervorming te pleiten, waarbij we erkennen dat lokale actoren passende oplossingen kunnen bieden. Hervorming zou een nieuwe rol voor internationale organisaties als Oxfam betekenen. In die rol zullen we ervoor zorgen dat lokale organisaties de macht en de ruimte krijgen om operaties uit te voeren en te leiden.’

Voorkomen
‘Het succes van noodhulp bepalen we nu vaak op basis van het aantal mensen dat we van water, voedsel en onderdak voorzien. In de toekomst moeten we ook kijken hoe succesvol we zijn in het voorkomen van slachtoffers bij rampen en crises. Daarvoor moeten we lokale instellingen de ruimte geven om de leiding te nemen, zowel bij preventie als bij het optreden na een ramp of crisis. Om dat te bereiken zou de internationale gemeenschap de investeringen in lokale capaciteit (nog geen 1 procent nu) snel moeten verhogen. 
Internationale hulp zal bij extreme rampen en crises altijd nodig blijven, maar zal meer ondersteunend en aanvullend moeten zijn aan wat lokale overheden en organisaties ter plekke kunnen doen.’

Klik hier voor het volledige opiniestuk in NRC Handelsblad.