De commotie rond Coen: ‘Er moet een wet komen die belangenverstrengeling verbiedt’

De commotie rond Coen: ‘Er moet een wet komen die belangenverstrengeling verbiedt’
De commotie rond Coen: ‘Er moet een wet komen die belangenverstrengeling verbiedt’
28 augustus 2013
Nieuws | | Governance & Finance

Coen van Veenendaal, één van de oprichters van Alpe d’Huzes heeft in totaal 160.000 euro aan management fees in rekening gebracht. Dit staat haaks op het ‘antistrijkstokbeleid’ dat Alpe d’HuZes en aanverwante stichtingen uitdragen. Van Veenendaal verscheen de afgelopen dagen in diverse media om uitleg te geven.

Coen van Veenendaal haalde met Alpe d’HuZes sinds de start in 2005 meer dan 100 miljoen euro op. Samen met vele vrijwilligers, want op grond van het 'strikte antistrijkstokbeleid' wordt er niemand betaald. Dat gold ook voor de stichting Inspire2live. Die kreeg van Alpe d’HuZes en KWF Kankerbestrijding 5 miljoen euro toegezegd om wetenschappelijk onderzoek naar kanker te bevorderen. Maar Van Veenendaal declareerde volgens het onlangs gepubliceerde jaarverslag (2011) 160.650 euro aan management fees via zijn privé-bv en de hel brak los.

‘Verbazing binnen de organisatie’
‘Ik begrijp dat dit vragen oproept’, zegt bestuurder Bart Veilbrief van Inspire2livein het NRC. ‘Het leidde bij ons intern ook tot veel discussie.’ Volgens Veilbrief, die niet betaald wordt, besloot Van Veenendaal enkele jaren geleden toch geld te vragen voor zijn inspanningen. Veilbrief: ‘Dat wekte verbazing binnen onze organisatie. Want het niet-betalen was een boodschap die hij zelf ook nadrukkelijk uitdroeg.’ Eerst werd besloten te betalen, maar in mei 2012 zijn de betalingen aan Veenendaal gestopt. Ook Johan van der Waal, voorzitter van Alpe D’HuZes, is verbaasd over de bedragen: ‘Wij zijn zelf strikt in besteding van het geld. Wij doen alles vrijwillig. Ik zit nu ook op mijn werk.’

‘Helft bestuur was op de hoogte’
Oud-bestuurslid Klaas Veenbaas stelt in een verklaring dat zeker de helft van het bestuur vanaf het begin op de hoogte was van de inkomsten van Van Veenendaal. De dubbelrol van de oprichter was volgens hem 'onhandig', maar de opstelling van het huidige bestuur noemt hij 'opruiend en bizar'.

‘Onhandig en beetje dom’
Van Veenendaal zelf ontkent zijn zakken te hebben gevuld met subsidiegeld van de sponsortocht. De oprichter verdiende in twee jaar tijd bijna drie ton bij zijn nevenstichting, die zich bezighoudt met kankeronderzoek. Dat was zijn belangrijkste inkomstenbron. Van Veenendaal had naar eigen zeggen geen tijd voor ander werk en deed het bestuurswerk altijd gratis. ‘Ik besteed nu nog tien uur per week om lezingen te geven voor Alpe d'HuZes, onbezoldigd.’ In een interview met De Volkskrant stelt hij: 'Ik had beter moeten weten'. Ook noemt hij het declareren van 160.000 euro 'onhandig' en 'een beetje dom'. Van Veenendaal zegt dat hij 'een onwaarschijnlijke hoeveelheid aan uren' in de actie heeft gestoken. Daardoor had hij geen tijd voor zijn eigen trainings- en adviesbedrijf.

Nieuwe organisatiestructuur
Het bestuur vindt nu dat een nieuwe organisatiestructuur nodig is. ‘Een van de stappen die zijn gezet, is het opstellen van nieuwe statuten’, staat in een verklaring op de website. ‘Daarin is een Raad van Toezicht opgenomen, met de bevoegdheid om het bestuur op hoofdlijnen te controleren. Daarnaast komt er een vrijwilligersraad. Met KWF Kankerbestrijding zijn afspraken gemaakt om de toekenningsprocedure en de controle op de bestedingen te verbeteren. Een en ander moet voorkomen dat Alpe d'HuZes in de toekomst nogmaals geconfronteerd kan worden met een situatie zoals die waarin we nu zitten.’

Collecteweek
KWF Kankerbestrijding gaat speciale instructies geven aan alle 100.000 vrijwilligers die volgende week tijdens de jaarlijkse collecteweek huis aan huis geld ophalen. Dit vanwege de ontstane commotie rondom sponsoractie Alpe d'HuZes, schrijft De Telegraaf. Een KWF-woordvoerder: 'Gelet op alle negatieve reacties verwachten wij dat onze collectanten het nodige over zich heen zullen krijgen. Wij willen voorkomen dat de collectebussen leeg blijven. Vandaar dat wij onze vrijwilligers duidelijke aanwijzingen gaan geven hoe ze met alle kritiek aan de voordeur moeten omgaan.'

Nieuwe wet
Adri Kemps van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) vindt dat er een wet moet komen die belangenverstrengeling in de goede doelensector verbiedt. Het steekt Kemps dat het bestuur van Alpe d'HuZes (waar Van Veenendaal een tijd in zat) eigenhandig besloot hem via diens stichting Inspire2Live te betalen. ‘Wettelijk kan dit, maar het is moreel verwerpelijk’, zegt Kemps. ‘Ondanks de goede bedoelingen die er wellicht mee gemoeid waren, kan het niet zo zijn dat bestuursleden zichzelf betalen. Daar moet toezicht zijn.’

Olie op het vuur
Woensdag gooide de Telegraaf nadrukkelijk olie op het vuur met het artikel ‘Meer graaiers Alpe d’HuZes’. De krant meldt dat ook Jan Gerrit Schuurman en Rob Snelders betaald gekregen voor hun activiteiten. Niet vanuit stichting Alpe d’HuZes zoals Telegraaf suggereert, maar vanuit de stichting Inspire2Live. Geen nieuws dus, want dit is inmiddels breed uitgemeten in diverse media. En zo rolt de sneeuwbal verder…

Lees ook de columns over dit onderwerp:
Commentaar Edwin Venema
Column Fons van Rooij
Videocommentaar Charles Groenhuijsen

Zelf commentaar leveren? Ga naar onze Filanthropium Group op Linkedin.