Congres Geven voor Weten:Universiteiten nog teveel naar binnen gericht

2 november 2006
Nieuws | | Wetenschap & Onderzoek

Op 1 november vond het congres "Geven voor Weten" plaats in de Vrije Universiteit in Amsterdam. Centraal stond de verwachting dat in de nabije toekomst inkomsten van universiteiten uit bedrijfsleven, fondsen en particulieren sterk zullen toenemen. Maar zijn universiteiten hier al klaar voor, is het een wenselijke ontwikkeling en wat moet er nog veranderen om deze onderwijsinstituten ontvankelijk te maken voor private gelden?


Urgentie

Prof. dr. Theo Schuyt, Hoogleraar Filantropische Studies aan de VU en tevens voorzitter van de taskforce "Geven voor Weten", is niet bang dat het bedrijfsleven te veel invloed gaat krijgen op het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek. "Als universiteit moet je daarin duidelijk stelling nemen. Bedrijven moeten zich realiseren dat het een eer is dat ze zich mogen associëren met een universiteit of faculteit." Bij universiteiten moet daarnaast een gevoel van urgentie ontstaan voor de bijdragen van de private sector. Volgens Schuyt is het creëren van een maatschappelijk draagvlak naast overheidssteun onontbeerlijk."

 


Wij zijn goed

Schuyt is van mening dat de universiteiten kampen met een imagoprobleem. Dit bemoeilijkt naar zijn mening het werven van fondsen en andere private middelen. "Universiteiten zijn nog te veel naar binnen gericht", zo stelt Schuyt. "Wij zijn goed, geef ons maar geld", is hun uitgangspunt. Hier moet naar zijn mening verandering in komen.

 


Grijze profilering

Meester E.M. d'Hondt, voorzitter van de vereniging van universiteiten (VSNU), is evenals Schuyt overtuigd van de urgentie van private investeringen in de universiteiten. Hij spreekt van een "gigantische onderfinanciering" vanuit de overheid waardoor er een grote noodzaak is ontstaan om andere gelden te verwerven. Dat de universiteiten nog een lange weg te gaan hebben lijkt volgens d'Hondt duidelijk. Hij stelt dat de gêne bij wetenschappers om "met de pet rond te gaan" groot is. Universiteiten hebben daarnaast een "grijze profilering". Ook d'Hondt lijkt hiermee van mening dat het wetenschappelijk onderwijs lijdt aan een imagoprobleem. "En dat is lastig als je geld uit de samenleving wilt" stelt hij. Er moet volgens hem een bewustzijn ontstaan dat "wetenschap ook een goed doel is".

 


Niet bijplussen

Minister Van der Hoeven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, geeft te kennen dat publiek en privaat geld nodig zijn om de ambities van de wetenschap waar te maken. De overheid moet volgens haar een rol blijven spelen in de financiering van universiteiten, maar de private sector mag daar wat haar betreft ook een grote rol in spelen. Zij benadrukt echter dat de overheid de universiteiten die minder geld via fondsenwerving hebben binnengehaald dan anderen, niet mag gaan "bijplussen".

 


Werkgroepen

De conclusies van de werkgroepen, cultuurverandering, fiscaliteit en wetenschapsfonds, die tijdens het congres konden worden bijgewoond, boden vooral perspectief. Zo stelt Adriana Esmeijer, directeur van het Prins Bernhard Cultuurfonds, tijdens de ‘werkgroep Wetenschapsfondsen' dat universiteiten ook fondsen op naam kunnen invoeren. Hierdoor kunnen zij gevers écht binden aan hun instituut en betrekken bij hetgeen zij doen, wat volgens haar bijdraagt aan het creëren van een maatschappelijk draagvlak.

Marnix van Rij, belastingspecialist van Ernst & Young en lid van de taskforce ‘Geven voor Weten', stelt dat het belastingsysteem in Nederland geen belemmering hoeft te zijn om private middelen binnen te halen. "De Nederlandse fiscale wetgeving is zo slecht nog niet", stelt hij. Mogelijkheden ziet hij onder meer in het intensiveren van de contacten met oud studenten (alumni) en kijken of zij bereid zijn jaarlijkse kleine giften te doen.

Op het punt van relatiebeheer zullen de universiteiten de komende tijd dan ook extra moeten inzetten bleek tevens tijdens de ‘werkgroep cultuurverandering'. Universiteiten zijn nog niet voldoende ingericht op het werven van fondsen en een intensief relatiebeheer, bleek uit deze werkgroep. Want dat fundraising pas na friendraising kan plaatsvinden lijkt voor iedere deelnemer aan het congres duidelijk.

 


(foto: Rene den Engelsman)

 


Voor meer informatie over geven voor weten zie www.geveninnederland.nl