VFI over advies De Jong: ‘The devil is in the detail’

Bij publicatie van het advies van de Commissie-De Jong ontstaat ongetwijfeld veel discussie over de betekenis en de uitwerking ervan. Voor VFI staat één ding vooraf vast: de wijze waarop controle op goede doelen plaatsvindt, is geen panacee voor publieksvertrouwen. Dat geldt dus ook voor de voorstellen van deze commissie. Aldus VFI in een reactie.

‘Vertrouwen in het functioneren van goede doelen, maatschappelijke organisaties, sociale ondernemingen – of hoe we onszelf ook noemen – is afhankelijk van vele factoren. Een begrijpelijk, geloofwaardig, werkbaar èn betaalbaar stelsel van afspraken over controle is, naast overtuigende en aansprekende bijdragen aan een betere wereld (klein en groter) of oplossing van hardnekkige problemen, wel een noodzakelijke voorwaarde voor vertrouwen.’

‘VFI zet zich in, de laatste jaren tezamen met haar SBF-partners, voor de randvoorwaarden waarbinnen goede doelen hun idealen, met de onmisbare steun van hun diverse publiek, waar kunnen maken. Een onafhankelijke en zo breed mogelijke toetsing (zo weinig mogelijk free-riders) van de wijze waarop we ons publieke werk doen en van onze resultaten, is een van die randvoorwaarden.’

‘De commissie adviseert om de overheid hierin een actieve rol te geven. Dat is om twee redenen een begrijpelijke keuze. De eerste is dat zonder die actieve rol van de overheid een voor de donateur, het publiek of de kritische samenleving geen uitzicht bestaat op duidelijkheid over welke ‘maat’ maatschappelijk leidend moet zijn. Ik hoef maar te refereren aan keurmerkdiscussies en de al jaren - door de Tweede Kamer gevraagde duidelijkheid - over wat algemeen nut waardig is.’

‘De tweede reden, die voor VFI bepalend is voor een eerste positieve reactie, is dat de overheid uit hoofde van een voor ons essentieel fiscaal ondersteunend beleid het recht heeft om hierin een forse stem te hebben.’

‘Maar wat zegt de commissie nu precies over de roverdeling tussen sector en overheid. Op hoofdlijnen: de sector heeft het primaat in de normstelling, de overheid heeft de bevoegdheid die normen verplicht te stellen voor die instellingen die de wettelijke verankerde fiscale voordelen willen genieten.’

‘Zoals het wel vaker de vraag is met dergelijke adviezen, is de devil in de detail en zo ja, waar en wat dan? Wat geen detail is, is dat we te allen tijde moeten borgen dat de overheid paal en perk stelt aan de inhoud van onze ‘civiele’ idealen nóch aan de wijze waarop we ze willen realiseren (afgezien van welke methoden en activiteiten we als samenleving uiteindelijk maatschappelijk aanvaardbaar vinden).’

‘Met onze leden zullen we ons een scherp oordeel vormen over kansen en risico’s. Uitgaande van de zo vaak bepleite trots over onze maatschappelijke betekenis, zouden we de discussie die met het advies van De Jong op ons bord ligt, met zelfvertrouwen moeten voeren.’