Stadsmuseum Harderwijk laat kunstwerken tot leven komen met Tales of Art

(Foto: Stadsmuseum Harderwijk)
(Foto: Stadsmuseum Harderwijk)
6 mei 2020
Nieuws | | Organisatienieuws

Stadsmuseum Harderwijk heeft als eerste museum in Nederland Tales of Art van Mobile Interaction Company (M.I.C) ingezet. En met succes. Van december 2019 tot en met maart 2020 hebben bezoekers van de fototentoonstelling Me. 10 jaar Monique Eller er veelvuldig gebruik van gemaakt.

Tales of Art
Met Tales of Art kunnen musea kunstwerken voorzien van QR-codes. Deze QR-codes geven toegang tot achterliggende verhalen. In tegenstelling tot de gebruikelijke, kleine bordjes met tekst naast het museumstuk en in tegenstelling tot audiotours, zijn deze QR-codes interactief en bieden daardoor veel meer beleving. Daarnaast biedt Tales of Art verschillende handelingsperspectieven aan. Bijvoorbeeld de mogelijkheid het museum te steunen om het museumstuk te restaureren, of om lid te worden van het Vrienden van programma.

Beleving
Zoals gezegd biedt Tales of Art de mogelijkheid om op een interactieve en belevenisvolle manier informatie te geven over museumstukken. Maar wat houdt dit in? Verschillende museumbezoekers hebben verschillende interesses: de een is geïnteresseerd in het verhaal dat de kunstenaar wilde vertellen bij het maken van zijn kunstwerk. De ander wil meer weten over de geschiedenis en weer een ander wordt enthousiast over hoe een kunstwerk is gemaakt.

Tales of Art biedt de mogelijkheid om achter de scan van de QR-code meerdere aspecten te belichten, multimediaal. In plaats van dat bezoekers alleen tekst lezen of luisteren naar een audioverhaal, kunnen zij met Tales of Art direct díe informatie bekijken die ze willen zien. Voor ieder museumstuk afzonderlijk. Met tekst, video en afbeeldingen. Bovendien bestaat de mogelijkheid om informatie te delen of te bewaren voor later (her)gebruik.

Inclusiviteit
Naast dat Tales of Art de mogelijkheid biedt meerdere aspecten van kunstwerken te belichten, biedt Tales of Art ook de mogelijkheid verhalen voor iedereen aan te bieden. In plaats van een “one size fits all” aanpak met kleine informatiebordjes of audiotours is het met Tales of Art mogelijk verschillende doelgroepen op verschillende manieren te voorzien van de verhalen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om tegelijkertijd jongeren de verhalen aan te bieden gemaakt door “rappers” en bezoekers in de leeftijdsgroep 40plus de verhalen aan te bieden gemaakt door een bekende kunstliefhebber zoals Jeroen Krabbé.

Gemak
Tales of Art is ook een antwoord op een andere uitdaging van deze moderne tijd. Het moet eenvoudig te gebruiken zijn. Niet alleen voor bezoekers, maar ook voor musea. Musea moeten informatievoorzieningsoplossingen relatief eenvoudig en flexibel kunnen inzetten en aanpassen zonder torenhoge kosten voor ontwikkeling, onderhoud en gebruik.
Iedereen heeft tegenwoordig een smartphone op zak. En de fotocamera’s van smartphones kunnen tegenwoordig, zonder dat daar een extra app voor nodig is, QR-codes scannen. De bezoeker hoeft dus geen app te installeren.

Met Tales of Art kunnen bezoekers met één scan de gewenste informatie bekijken op hun eigen telefoon, wanneer en zo vaak als ze dat zelf willen. En nog 100% hygiënisch ook. Dat is zeker in deze tijd relevant. Je wilt bezoekers niet laten rondlopen met audiospeakers die ook door andere bezoekers gebruikt zijn en die ze dichtbij hun gezicht moeten houden, met het risico op een Covid-19 besmetting.

1,5 meter samenleving
Over Corona gesproken. Wanneer musea straks weer (beperkt) opengaan, zullen bezoekers en medewerkers 1,5 meter afstand van elkaar moeten houden. Rondleidingen zullen daardoor praktisch onmogelijk zijn.

Tales of Art kan hier een antwoord op zijn. Met behulp van de QR-codes kunnen musea eenvoudig en snel mobiele rondleidingen aanbieden. Uiteraard vervangt het niet de enthousiaste gids die vol overgave en passie vertelt over museumstukken en vragen van bezoekers beantwoordt. Maar het biedt wel de mogelijkheid om iedere bezoeker te voorzien van leuke informatie passend bij de interesses die ze hebben.

Stadsmuseum Harderwijk
Stadsmuseum Harderwijk heeft als eerste museum in Nederland Tales of Art ingezet bij de fototentoonstelling Me. 10 jaar Monique Eller. Deze tentoonstelling was te zien van december 2019 tot en met maart 2020. Vijftien werken op de tentoonstelling zijn uitgelicht middels een QR-code. Bij elk van deze geselecteerde werken werd een unieke QR-code geplaatst, mooi
vormgegeven opgehangen naast het kunstwerk.

Na het scannen van de unieke QR-codes kon de bezoeker een korte video bekijken waarin fotograaf Monique Eller zelf over het desbetreffende werk vertelde. Waar haalde zij haar inspiratie vandaan voor het onderwerp? Met welke modellen werkte zij, en waarom? Welke symboliek gaat er schuil achter haar voorstelling? Door de kunstenaar zelf in beeld te brengen en aan het woord te laten, was de beleving van het kunstwerk door de bezoeker heel direct en persoonlijk. Deze verdieping vormde een waardevolle toevoeging aan de tentoonstelling.

Naast de mogelijkheid om de persoonlijke verhalen van de kunstenaar te bekijken, konden bezoekers er ook voor kiezen de informatie te lezen en afbeeldingen van de werken te bekijken.
Maar liefst 40% van alle bezoekers van de tentoonstelling heeft gebruik gemaakt van Tales of Art. Hoewel bezoekers (in principe) anoniem meedoen, kan wel het aantal unieke en het totaalaantal scans geregistreerd worden. Deze aantallen zijn vergeleken met het aantal toegangskaarten die het museum in die periode heeft verkocht. Hieruit is gebleken dat bijna de helft van alle bezoekers op eigen initiatief de verhalen achter de kunstwerken heeft bekeken. Gemiddeld hebben deze bezoekers de QR-codes van 4 kunstwerken gescand.

Lessons learned
Hoewel het gebruik van QR-codes laagdrempelig is en bijna iedere smartphone uitgerust is met een camera waarmee de codes gescand kunnen worden, bleek dat bezoekers soms nog wat moeite hadden met het scannen. Dit is door de medewerkers van het Stadsmuseum direct ondervangen, door bezoekers meteen te voorzien van uitleg over het gebruik en de meerwaarde van de QR-codes. Nadat deze informatie op de juiste plekken in het museum beschikbaar was, verdwenen de vragen en nam het gebruik van Tales of Art toe.

Anoniem
Bezoekers kunnen volledig anoniem gebruik maken van Tales of Art, informatie bekijken en donaties doen. Er worden geen persoonsgegevens van bezoekers geregistreerd tenzij bezoekers zich aanmelden voor bijvoorbeeld een lidmaatschap van het Vrienden van programma.
Ondanks deze anonimiteit of misschien wel dankzij deze anonimiteit, is Tales of Art heel interessant voor musea. Bezoekers hoeven zich geen zorgen te maken dat hun persoonlijke gegevens onbewust verzameld worden. Desondanks verschaft Tales of Art musea wel waardevolle informatie, zoals het aantal keren dat de QR-codes gescand zijn, hoe vaak ze gescand worden, op welke momenten (datum en tijdstip) ze gescand worden, in welke volgorde ze gescand worden en hoe lang bezoekers naar de Tales of Art informatie kijken en waar ze naar kijken. Deze informatie vertelt veel over het bezoek aan en het succes van een tentoonstelling.