nl
De afgelopen weken werd er aandacht besteed aan het feit dat op de dag af dertig jaar geleden, Wall Street de historische koerscorrecties beleefde: Black Monday, 30 oktober 1987… Het is fascinerend om te zien hoe wij stervelingen altijd waarde hechten aan voor ons glorieuze hoogtepunten: de Dow door de 20.000, de AEX op het hoogste punt in tien jaar, dertig jaar sinds de grote krach. Die getallen zeggen verder niets zinnigs over risico’s of kansen. Voor de fans van perspectief wil ik daarom graag de strekking van een prikkelend artikel met u delen: Volatitly and the alchemy of risk. Het is niet van mijn hand, maar van een partij in Texas, Artemis Capital Management. Reproduceren mag niet zonder toestemming, vandaar dat ik het beknopt bij u onder de aandacht breng. Hun eigen uitgebreide publicaties kunt u hier vinden.
Pornografische gelddrukgedrag
Tien jaar na de crisis van 2008, veroorzaakt door de enorme schuldenberg die we hadden opgebouwd en enorme risico’s die we destijds namen, hebben we thans te maken met een wereld die nagenoeg geen risico meer onderkent. Dit komt vooral door het welhaast pornografische gelddrukgedrag van centrale banken als antwoord op te veel schuld (de schattingen lopen uiteen, maar rekent u gemakshalve maar met zo’n 15 biljoen, of wel 15.000.000.000.000 dollar, aan geïnjecteerde middelen). Waar twintig jaar geleden de Amerikaanse economie nog overleefde met 7.25 procent tienjaars-rente en Al Greenspan al waarschuwde voor ‘Irrational Exuberance’, zijn we vandaag de dag volledig verslaafd aan gratis geld (met de laagste rente sinds 1285 AD!) en moet elke tegenslag opgevangen worden door centrale bankiers.Geleend geld
Afgelopen zomer was de rente op 9.500.000.000.000 dollar aan schulden mondiaal negatief. Oostenrijk bracht vorige maand een obligatie met een looptijd van honderd jaar op de markt tegen een vergoeding van 2,1 procent... Om dat in perspectief te zetten: die obligatie zal bijna de helft in waarde dalen als rentes 1 procentpunt stijgen.De gekte beperkt zich niet tot de rentemarkten: naar schatting veertig procent van de winst per aandeel (72 procent sinds 2012!) en dertig procent van de winsten op de beurzen sinds 2009 kan worden toegeschreven aan het inkopen van de aandelen van bedrijven. Dat wil zeggen: met geleend geld. Zonder deze verschuiving van aandelen naar schuld, zou er allang geen sprake meer zijn van winstgroei per aandeel (die is dus grotendeels kosmetisch). Zonder eigen inkopen zou de Amerikaanse beurs op 27x de winst handelen. Dus historisch duur zijn.
Short volatility
Bij elke daling van beurzen wordt er opnieuw gretig ingekocht en wat thans resteert is dat rendement gezocht en gevonden wordt in wat ‘short volatility’ wordt genoemd. Anders geformuleerd: rendement uit het almaar rekenen op nog minder risico (en géén correctie).De getallen zijn duizelingwekkend en misschien is dat ook wel de reden dat we ons (te) weinig zorgen maken. De afgelopen jaren waren de centrale banken van de VS, Europa én Japan er immers toch ook altijd voor ons? Het probleem voor het menselijk brein is dat sommige concepten domweg niet te bevatten zijn. Maar net zoals je iets heel risicovols kunt overleven, zo kun je ook verschrikkelijk pech hebben in de huis-tuin-keukenomgeving. Ongrijpbare en oncontroleerbare risico met andere woorden, iets dat ons natuurlijk tegenstaat als mensen.
