CBF wil omstreden promotiefilmpje niet terugtrekken

Een vorige week door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) uitgebracht promotiefilmpje liet een storm van protest losbarsten in een deel van de sector. Dat leidde ertoe dat het Instituut Fondsenwerving (IF) haar leden om een reactie vroeg. Die reacties waren duidelijk: het spotje moet weg. Het IF heeft daarom het CBF verzocht de campagne per direct te stoppen. Het CBF ziet daar voorlopig geen aanleiding voor, maar heeft het IF uitgenodigd een gesprek aan te gaan.

‘De implicatie is onontkoombaar: alle goede doelen die géén CBF-Keurmerk hebben, zijn op zijn minst verdacht. Hoe vriendelijk de collectanten je ook toelachen, zonder CBF-Keurmerk is doneren Russisch roulette geworden. Daar sta je dan met de collectebus voor een nieuwe wipkip in de buurt. Is dat niet erg flauw?’, schreven Charles Groenhuijsen en Edwin Venema vorige week al op Filanthropium. ‘Zonder basisinformatie wordt een voorlichtingsfilmpje met onmiskenbare Postbus 51-allures wel erg eendimensionale propaganda: goed of fout? Zwart of wit? Het is goed als er orde wordt geschapen in het goede doelendorp van de duizenden goede doelen. Het is nog beter te weten dat daarvoor niet één almachtige Bromsnor bestaat’, aldus de hoofdredacteuren.

Coördinatiepunt Beschadiging Fondsenwerving
Jaap Zeekant van Vakblad Fondsenwerving deed ook een kritische duit in het zakje door het CBF te herdopen tot Coördinatiepunt Beschadiging Fondsenwerving. ‘Met dit spotje wordt door het CBF, dat zichzelf ziet als een gezaghebbende instelling, gesuggereerd dat je net zo gemakkelijk een betrouwbaar goed doel aan de deur kunt krijgen, als een onbetrouwbaar goed doel. Daarbij komt dat het in het spotje ook nog eens gaat om straat- c.q. huis-aan-huiswerving, een wervingsmethode waarvan volgens mij een aantal zeer betrouwbare goede doelen, van VSO tot Cordaid, gebruikmaakt. Het zal je maar gebeuren. Ik nodig het CBF uit mij te laten weten welke onbetrouwbare goede doelen aan huis-aan-huiswerving doen. Wie rekent uit hoeveel schade met dit spotje aan de fondsenwervingssector wordt toegebracht?’

‘Publieksvertrouwen centraal stellen’
Hanneke Lenkens, directeur van het Instituut Fondsenwerving, met in haar achterban een groot aantal kleinere fondsenwervende organisaties zonder CBF-keur, schrok ook van het spotje. ‘Voeden we het wantrouwen, of voeden we het vertrouwen?’, vroeg ze zich af. Ze vroeg haar leden om een reactie en maar liefst twintig procent van het totale ledenbestand reageerde binnen drie dagen, waaronder 31 CBF-keurmerkhouders. 105 respondenten vroegen het IF het CBF verzoeken het spotje terug te nemen. Het IF heeft inmiddels een brief gestuurd aan het CBF met dat verzoek. ‘Het IF heeft met deze actie zeker niet de intentie het CBF Keurmerk aan de kaak te stellen. Wij willen het publieksvertrouwen centraal stellen. Dat is waar we met elkaar aan moeten blijven bouwen! Door het ondermijnen van dat vertrouwen schaad je de gehele sector; of je nu keurmerkhouder bent of niet. Wij vertrouwen erop dat het CBF direct tot actie zal overgaan.’

Publiek informeren
Adri Kemps, directeur van het CBF, ziet vooralsnog geen aanleiding het spotje terug te trekken. ‘Dit filmpje is gemaakt om het publiek te informeren. Bij burgers leeft momenteel de vraag wie van de goede doelenorganisaties te vertrouwen is en wie niet. Wij hebben nooit willen suggereren dat organisaties zonder CBF-keurmerk niet te vertrouwen zijn, maar met het filmpje hebben we ons wel willen onderscheiden. Over waar ons keurmerk voor staat, verwijzen we weer naar onze website. Die informatie kun je moeilijk passen in een filmpje van 25 seconden.’

Onderzoek
De reacties uit de sector hebben Kemps verbaasd. ‘We hebben dit filmpje gemaakt vanuit het perspectief van het publiek, niet vanuit het perspectief van de organisaties. Mensen van buiten de sector kijken er toch anders tegenaan. Je moet altijd oppassen als je jezelf als maatstaf wilt nemen en daarom hebben we hier heel goed over nagedacht en ons laten adviseren door mensen uit het communicatievak. Daarbij hebben we geprobeerd alle aspecten bij de totstandkoming te betrekken. Dat het op mensen uit de sector anders overkomt dan op het publiek, kan ik wel begrijpen. Maar ik zie geen reden om daarom het filmpje van Youtube te verwijderen. Wel heb ik Hanneke Lenkens van het IF uitgenodigd om erover te praten. Dan kunnen we wellicht samen onderzoek doen onder het publiek over de effecten van het filmpje.’