Kennisbank Filantropie 2.0 maakt ANBI-inhaalslag

22 mei 2014
Nieuws | | Validatie & Toezicht

Vorige week lanceerde Kennisbank Filantropie haar vernieuwde website. Behalve verbeteringen aan de functionaliteit en veiligheid, is ook gewerkt aan een grotere toegankelijkheid voor de vele ANBI’s die op vrijwillige basis hun gegevens aanleveren bij de grootste filantropiedatabank van Nederland. ‘Kennisbank 2.0’ wil uiteindelijk alle ANBI’s, die vanaf 1 januari een publicatieplicht hebben, in haar bestanden opnemen. Op dit moment groeit de database wekelijks met 7 tot 800 ANBI’s, die met de hand worden ingevoerd. De teller staat nu op ruim 11.500 instellingen, maar het doel is ruim 50.000.

Tijdens een informele lancering van de nieuwe website vorige week lichtte Kennisbank-directeur Norbert van Berckel voor relaties en pers de ambities van zijn vrijwel volledig nieuwe team toe. Na het vertrek van directeur Viola Lindeboom eind vorig jaar, hoopt Van Berckel de Kennisbank verder uit te bouwen tot hét centrale informatie voor en over de Nederlandse filantropie.

Hulptroepen
Van Berckel: ‘De afgelopen weken zijn we druk doende geweest met het opzoeken van de NAWT-gegevens van de bij de belastingdienst gemelde ANBI’s. We hebben hiervoor ook de hulptroepen ingeroepen van de KvK, maar al snel bleek dat er onvoldoende gegevens bekend zijn, met name van kleine en middelgrote stichtingen. Handmatig via websites de informatie opzoeken blijkt vooralsnog de beste manier. We zien de database inmiddels wekelijks groeien met 7 tot 800 nieuwe organisaties.’

‘Nieuwe’ ANBI’s
Om deze transitie goed zichtbaar te maken en de nieuwe stichtingen ook de mogelijkheid te geven zichzelf snel te vinden en hun gegevens aan te vullen met de noodzakelijke informatie, is de Kennisbank volgens Van Berckel bezig om met IT-partner Piramide de functionaliteit en veiligheid van de database aan te passen en de website toegankelijk te maken voor met name de ‘nieuwe’ ANBI’s. Van Berckel: ‘We praten namelijk over een uiteindelijke toename van ruim 40.000 organisaties in de databank. Hiermee zijn we voorlopig nog wel even bezig.’

De roep om één centrale database
Dat er behoefte is aan één centraal informatiepunt – met name voor bij de Belastingdienst geregistreerde ANBI’s, is volgens Van Berckel intussen wel duidelijk geworden: ‘Er bleken meerdere initiatieven te zijn ontstaan om ANBI’s te helpen aan de verplichte online publicatieplicht te voldoen. Variërend van gratis of als onderdeel van de dienstverlening bij de branchevereniging tot commerciële initiatieven die soms tot wel €500 per jaar aan de stichtingen vroegen. Dat kan natuurlijk nooit de bedoeling van de wetgever zijn geweest. Steeds als de sector in het nieuws is wordt de roep om één centrale database in andere bewoordingen herhaald: ‘Nationaal register’, ‘Filantropische Autoriteit’ en ‘KvK van filantropische sector’.

Beleidsmakers en wetenschappers
Van Berckel is vastbesloten om die centrale database te worden en somde een aantal initiatieven op waaruit bleek dat verschillende partijen de weg naar de Databank Filantropie al goed weten te vinden. Van Berckel: ‘Beleidsmakers bijvoorbeeld: zo wil de gouverneur van Limburg in het kader van actief burgerschap weten welke fondsen actief zijn en op welk gebied. In november hebben alle CdK’s hierover met elkaar contact. Maar ook wetenschappers: VU en Erasmus gebruiken de gegevens uit de database om grensverleggend onderzoek te doen. We hebben kunnen helpen met de uitnodigingen voor het aanstaande congres van Lokale Fondsen (5 juni, red.). De Nationale Goede Doelen Test haalt zijn gegevens uit onze database en we konden koepel FIN helpen om een geanonimiseerd governance-onderzoek te doen onder de inmiddels 2.000 vermogensfondsen in onze databank.'

‘De Dikke Blauwe’
Ook de media en de zakelijke dienstverleners hebben Van Berckels Kennisbank intussen ontdekt: ‘ABN AMRO Mees Pierson gebruikt de database om haar Wealth Management-cliënten van degelijk charitatief advies te voorzien. Zo heeft een paar weken geleden een van haar cliënten op basis van dat advies 1 miljoen euro verdeeld onder 9 goede doelen. Binnenkort begint ook Van Lanschot met haar charity advies en zijn we in gesprek met ING en Insinger de Beaufort.’
Van Berckel: ‘De informatie uit de databank wordt ook dit jaar weer gebruikt voor de NRC Charity Awards en vormt de kern van het FondsenBoek. Onlangs nog kwam Lenthe Publishers met haar nieuwe jaarboek ‘De Dikke Blauwe’, waarin de gegevens van meer dan 1.500 individuele bestuurders zijn opgenomen: allemaal afkomstig uit de Kennisbank.’

Mobiele toepassingen
Kennisbank Filantropie kijkt ook nadrukkelijk naar mobiele toepassingen. Van Berckel: ‘Met de mobiele doneerapp WhyDonate onderzoeken we de mogelijkheden om de informatie uit de databank te koppelen en met Fondsenzoeken.nl praten we over een model om de database te gebruiken voor de basale gegevens van fondsen en instellingen. Dit is overigens een mooi voorbeeld van hoe fondsen geholpen worden de bij hun doelstellingen passende projecten te vinden.’

Samen met SBF
Stichting Kennisbank Filantropie is ontstaan vanuit een samenwerking tussen het Centraal Informatiepunt Goede Doelen (CIGD) en de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF).
Het CIGD is eind 2006 opgericht om als objectieve en onafhankelijke partij een bijdrage te leveren aan meer transparantie van goede doelen. Sindsdien heeft de databank zich gevuld met informatie die de instellingen grotendeels zelf aanleveren via een online vragenlijst. De informatie wordt ontsloten via de Goede Doelen Monitor op de websites van Independer.nl en Trouw.nl. Door de samenwerking tussen CIGD en suprakoepel SBF in 2012 is een bredere en daardoor sterkere organisatorische basis voor één centrale databank filantropie gelegd. Hierdoor denkt Kennisbank beter in te kunnen spelen op de toenemende vraag naar transparantie bij filantropische instellingen.

Meer info: www.kennisbankfilantropie.nl