Argos: ‘Namaakfondsen schaden goede doelen’

Goede doelen hebben in toenemende mate last van namaakfondsen. Deze fondsen lijken in naam, tekst en huisstijl op gerenommeerde fondsen en houden er niet zelden een dubieuze financiële huishouding op na. Dit is de conclusie van het radio-onderzoeksprogramma Argos in haar aflevering van afgelopen zaterdag. Vooral grote gezondheidsfondsen zeggen last te hebben van zogenoemde ‘lookalikes’. Door de verwarring die door deze fondsen ontstaat, komen donaties en soms zelfs nalatenschappen volgens hen verkeerd terecht.

KWF Kankerbestrijding, Diabetes Fonds en MS Research beklagen zich in het radioprogramma over de namaakfondsen. Volgens deze drie gezondheidsfondsen zijn de jaarverslagen van de ‘lookalikes’ vaak niet duidelijk; voorlichting zou verkapte fondsenwerving zijn en er gaat vaak zeer weinig geld naar wetenschappelijk onderzoek, terwijl dat wel gesuggereerd wordt. Bij de lookalike ‘Stichting Preventie Diabetes’ staat aantoonbaar foutieve informatie op hun website over door deze stichting medegefinancierd wetenschappelijk onderzoek.

Belangenverstrengeling
Argos concludeert dat er bij de Stichting MS-Anders sprake is van aantoonbare belangenverstrengeling. De stichting huurt al jaren een communicatiebureau in dat eigendom is van de vrouw van de penningmeester van dit goede doel. Volgens directeur Katja Vledder van MS-Anders, gaat er jaarlijks ruim veertigduizend euro naar het communicatiebureau.

Daalmeijer furieus
In de uitzending van Argos komt ook oud-VFI-voorzitter Joop Daalmeijer aan het woord. Daalmeijer uit zich daarin buitengemeen kritisch over de koepel van goede doelen. Volgens Daalmeijer kijkt VFI te veel naar de belangen van de eigen leden is zij te veel bezig zichzelf in stand te houden. Hij vindt dat VFI te weinig doet om de ‘rotte appels’ te weren en niet krachtdadig genoeg optreedt om de transparantie in de sector te bevorderen. Als voorbeeld noemt Daalmeijer het feit dat Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WKOF) nog steeds VFI-lid is, terwijl aan deze organisatie wel het CBF-Keur is ontnomen.

Reactie VFI
De koepel van fondswervende goede doelen VFI kwam naar aanleiding van de uitzending met een verklaring. Daarin bestrijdt VFI dat zij onvoldoende doet om de transparantie in de sector te bevorderen: “Transparantie is uitermate belangrijk voor goede doelen: donateurs hebben behoefte aan openheid. Ze willen – terecht - weten wat er met hun geld gebeurt. De goede doelensector heeft daarom het afgelopen decennium in samenwerking met de toezichthouder, het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) hard gewerkt aan verbeteringen op het gebied van transparantie. De sector is daardoor een van de meest transparante sectoren in Nederland geworden. Dat zien ook anderen. Zo noemt MVO Nederland VFI als een van de voorlopers op het gebied van transparantie bij brancheorganisaties.”

Dat Wereld Kanker Onderzoek Fonds nog niet is geschrapt als VFI-lid heeft volgens waarnemend voorzitter Jan Jaap de Graeff te maken met het feit dat WKOF tegen de niet-verlenging van het keur in beroep is gegaan bij het CBF. VFI wacht volgens De Graeff de uitkomst van deze beroepszaak af: “Als na de beroepszaak vast komt te staan dat het keurmerk terecht niet is verlengd, is VFI-lidmaatschap uiteraard niet meer mogelijk.”

Klik hier om de uitzending van Argos te beluisteren

Klik hier voor de verklaring van VFI n.a.v. de Argos-uitzending